Δύο αγάλματα σε φυσικό μέγεθος που εντυπωσιάζουν!
Η Πομπηία περίπου 2000 χρόνια μετά συνεχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά της, τα οποία έχουν μείνει παγωμένα στο χρόνο από τότε που ο Βεζούβιος εξαπέλυσε την λάβα του καλοκαίρι του 79 μ.Χ.
Οι αρχαιολόγοι έφεραν πρόσφατα στο φως δύο εντυπωσιακά
αγάλματα σχεδόν σε φυσικό μέγεθος, τα οποία βρίσκονταν μέσα σε ένα νεκροταφείο
στην Πομπηία. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι τα αγάλματα αποτελούν ταφικό ανάγλυφο
που απεικονίζει ένα ζευγάρι που κάποτε θάφτηκε στην περιοχή.
Τα αγάλματα κοσμούν τον τοίχο ενός τάφου στη νεκρόπολη κοντά
στην Porta Sarno, μια από τις πύλες της πόλης της Πομπηίας, σύμφωνα με
ανακοίνωση του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας. Το νεκροταφείο είναι γεμάτο
με ταφές καύσης. Σκαλισμένες στον τοίχο του τάφου είναι αρκετές κόγχες που
κάποτε φιλοξενούσαν ταφικές λάρνακες, καθώς και ένα σκαλιστό ανάγλυφο που
απεικονίζει μια γυναίκα και έναν άνδρα να στέκονται δίπλα-δίπλα.
Όπως γράφουν οι ερευνητές στο ψηφιακό περιοδικό του πάρκου,
τα γλυπτά σκαλίστηκαν πιθανότατα κατά την Ύστερη περίοδο της Ρώμης (μεταξύ του
δεύτερου και του πρώτου αιώνα π.Χ.). Το εύρημα αυτό είναι ακόμα πιο ξεχωριστό
μιας και τάφοι αυτού του είδους είναι σπάνιοι στη νότια Ιταλία.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι τα επιτύμβια γλυπτά αναπαριστούν
ένα παντρεμένο ζευγάρι, αν και λένε ότι δεν μπορούν να είναι σίγουροι.
«Θα μπορούσε να είναι ο σύζυγός της, αλλά θα μπορούσε επίσης
να είναι ο γιος της», λέει ο Γκάμπριελ Ζουχτρίγκελ, διευθυντής του
αρχαιολογικού πάρκου μιλώντας στην Άντζελα Τζιουφρίντα του Guardian. «Δεν
υπήρχε επιγραφή, οπότε δεν ξέρουμε».
Η μυστηριώδης ταυτότητα της γυναίκας
Η ανδρική φιγούρα φοράει μια απλή τήβεννο, ενώ η γυναίκα είναι
ντυμένη με έναν μεγάλο μανδύα, ο οποίος πέφτει πάνω από έναν χιτώνα, ενώ είναι
στολισμένη με πολλά αξεσουάρ. Τα σκαλισμένα κοσμήματά της περιλαμβάνουν
σκουλαρίκια σε σχήμα αμφορέα, ένα γαμήλιο δαχτυλίδι, βραχιόλια και ένα κολιέ με
μενταγιόν σε σχήμα μισοφέγγαρου. Όπως γράφουν οι ερευνητές, οι Ρωμαίες φορούσαν
τέτοιους είδους φυλαχτά μέχρι το γάμο για να προστατεύονται από το κακό.
Στο δεξί της χέρι, η γυναικεία μορφή κρατά φύλλα δάφνης, τα
οποία χρησιμοποιούσαν κάποτε οι Ρωμαίες ιέρειες και ιερείς για να καθαρίζουν
τους χώρους. Στο αριστερό της χέρι κρατά ένα κυλινδρικό δοχείο, το οποίο μπορεί
να αναπαριστά έναν πάπυρο.
«Μοιάζει πραγματικά με μια πολύ σημαντική γυναίκα της
τοπικής ελίτ», λέει ο Guardian στον Guardian. «Υπάρχει επίσης αυτή η ιδέα ότι
θα μπορούσε να είναι ιέρεια της Δήμητρας, κρατώντας αυτά τα φυτά και κάτι που
φαίνεται να είναι ένας κύλινδρος παπύρου».
Η Δήμητρα είναι και στο ρωμαϊκό πάνθεον η θεά της γεωργίας,
της γονιμότητας και της μητρότητας. Στη ρωμαϊκή θρησκεία, συνδεόταν συμβολικά
με το φεγγάρι, καθώς οι φάσεις του θεωρούνταν ότι αντιστοιχούσαν στις σοδειές,
γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει το κρεμαστό lunula του γυναικείου αγάλματος,
σύμφωνα με το περιοδικό.
«Δεδομένου ότι οι γυναίκες στη ρωμαϊκή κοινωνία ήταν συνήθως
υποβιβασμένες στην οικιακή σφαίρα και στα καθήκοντα της ρωμαϊκής μητέρας, το να
είσαι ιέρεια ήταν η υψηλότερη κοινωνική βαθμίδα στην οποία μπορούσε να
φιλοδοξεί μια γυναίκα», αναφέρουν οι ερευνητές.
Ως επικεφαλής θρησκευτικών λατρειών, οι ιέρειες «θα
επέβλεπαν τελετουργίες σε ναούς και θα έπαιρναν μέρος σε πομπές αφιερωμένες στη
Δήμητρα», αναφέρει από την πλευρά της η Σόφι Χέι, Βρετανίδα αρχαιολόγος που
εργάζεται στην Πομπηία. «Ήταν η θεά της γεωργίας και των δημητριακών, αλλά
συνδεόταν επίσης με τη γονιμότητα και τη νέα ζωή. Ήταν ευρέως σεβαστή».
Αν και ίσως δεν μάθουμε ποτέ την ταυτότητά τους, η ποιότητα
στην οποία έχουν διατηρηθεί τα συγκεκριμένα ευρήματα και η παλαιότητά τους τα καθιστούν
σπάνια. Ωστόσο, το γεγονός ότι η γυναικεία μορφή μπορεί να αντιπροσωπεύει μια
ιέρεια που κρατάει θρησκευτικά αντικείμενα κάνει την ανακάλυψη ιδιαίτερα
εξαιρετική, όπως γράφουν οι ερευνητές. Το άγαλμα προσφέρει επίσης πολύτιμες
πληροφορίες για τις θρησκευτικές πρακτικές των αρχαίων κατοίκων της Πομπηίας,
παρέχοντας νέες αποδείξεις ότι η Δήμητρα «έχει σαφή θέση στην επίσημα
εγκεκριμένη θρησκεία στην Πομπηία, με μια αφοσιωμένη ιέρεια».
Τα επιτύμβια ανάγλυφα θα εκτεθούν σε μια έκθεση στο
αρχαιολογικό πάρκο με τίτλο «Να είσαι γυναίκα στην αρχαία Πομπηία» στις 16
Απριλίου. Οι επισκέπτες θα μπορούν να παρακολουθούν τους ειδικούς να καθαρίζουν
και να συντηρούν τις γλυπτές μορφές.