«Ο Σκιλάτσι κλέβει λάστιχα»

Σε όποιο γήπεδο κι αν πήγαινε ο Τότο Σκιλάτσι άκουγε προσβολές. Το καλοκαίρι του 1990 έκανε το Παλέρμο περήφανο κι ανάγκασε εκείνους που τον έβριζαν να τον αποθεώνουν

Υπάρχουν άνθρωποι που αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους στη συλλογική μνήμη ακόμα κι αν το επίτευγμα τους διήρκησε για πολύ λίγο. Μια τέτοια περίπτωση ήταν και ο Σαλβατόρε «Τότο» Σκιλάτσι, ο… αναπάντεχος ήρωας των Ιταλών στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990.

Ο Σκιλάτσι πέθανε σε ηλικία 59 ετών σε κλινική της πόλης του, του Παλέρμο. Της πόλης που δεν τον ξέχασε ποτέ για τις μαγικές νύχτες που της χάρισε. Τα γκολ, οι κούρσες και τα γουρλωμένα μάτια όταν ο επόπτης τον έβγαζε οφσάιντ.

Εκείνη την εποχή, για ολόκληρο τον πλανήτη, το Παλέρμο ήταν η πρωτεύουσα του εγκλήματος. Προσπαθούσε να επανέλθει μετά τον λεγόμενο «δεύτερο πόλεμο της Μαφίας». Στην πόλη οι δολοφονίες και οι πυροβολισμοί συνεχίζονταν ενώ προχωρούσε η δίκη της Κόζα Νόστρα.

Το μόνο πράγμα που συζητούσαν στο Παλέρμο ήταν η Μαφία, δεν υπήρχε χώρος για τίποτα άλλο. Ήταν θλιβερές μέρες ακόμα και σε αθλητικό επίπεδο καθώς, ενώ το ιταλικό ποδόσφαιρο κυριαρχούσε στον πλανήτη, η τοπική ομάδα αγωνιζόταν στην Serie C (3^η κατηγορία) προσπαθώντας να σταθεί στα πόδια της μετά την χρεοκοπία του 1987.

Ο τερόνε που… κλέβει λάστιχα

Μέσα σε αυτό το σκοτεινό κλίμα εμφανίστηκε ο Σκιλάτσι. Γέννημα-θρέμμα της εργατικής τάξης του Παλμέρμο, μεγάλωσε στη φτωχή γειτονιά του CΕΡ. Ο Τότο έφερε την πόλη στο προσκήνιο κι αυτή τη φορά όχι λόγω της Μαφία.

Ένας «τερόνε» (προσβλητικός όρος για τους κατοίκους της Νότιας Ιταλίας) οδηγούσε την εθνική ομάδα της χώρας στον Τελικό ενός Μουντιάλ. Λίγες εβδομάδες πριν ο Σκιλάτσι, που αγωνιζόταν στην Γιουβέντους, ήταν ο στόχος συστηματικών επιθέσεων σε όλα τα γήπεδα. Κάποιες φορές ακόμα και οι οπαδοί της ομάδας του φώναζαν το σύνθημα: Ruba le gomme, Schillaci ruba le gomme (Κλέβει τα λάστιχα, ο Σκιλάτσι κλέβει τα λάστιχα). Το σύνθημα ήταν… εμπνευσμένο από μια υπόθεση με τον αδελφό του «Τότο».

Τον Φεβρουάριο του 1990, αφού σκόραρε με πέναλτι κατά της Μπάρι οι αντίπαλοι οπαδοί φώναξαν πάλι το συγκεκριμένο σύνθημα. Ο Σκιλάτσι αντέδρασε με μια χειρονομία και μετά το τέλος του αγώνα ξέσπασε: «Ήθελα απλά να υπερασπιστώ την αξιοπρέπεια μου. Δεν κλέβω λάστιχα, ίσως άλλοι το κάνουν. Με απογοητεύει που άνθρωποι από τον Νότο στοχοποιούν έναν δικό τους όπως είμαι εγώ. Το ποδόσφαιρο δεν έχει σε τίποτα να κάνει με τα προβλήματα του αδελφού μου αλλά ο κόσμος συνέχεια με προσβάλει».

Ήρωας της Ιταλίας

Τέσσερις μήνες μετά κανείς δεν τολμούσε να τον κοροϊδέψει. Ο Σκιλάτσι ήταν πλέον ο ήρωας και η μεγάλη ελπίδα ότι η επιτυχία του 1982 (η Ιταλία είχε κατακτήσει το Μουντιάλ) θα επαναληφθεί. Αυτή τη φορά όλη η Ιταλία αποθέωνε έναν «Παλερμιτάνο».

Το παραμύθι όμως για τον «Τότο» τελείωσε στον ημιτελικό. Η Ιταλία ηττήθηκε στα πέναλτι από την Αργεντινή του μεγάλου Ντιέγκο Μαραντόνα. Το έκτο γκολ του Σκιλάτσι στη διοργάνωση της έδωσε τη νίκη επί της Αγγλίας και την 3^η θέση.

Ο Τότο έμεινε δύο χρόνια ακόμα στην Γιουβέντους, μετακόμισε στην Ίντερ και μετά βρήκε ένα τεράστιο συμβόλαιο στην Ιαπωνία. Η μαγεία του Μουντιάλ ’90 δεν επέστρεψε ποτέ όμως.

Ήμουν με τον Μπάτζιο…

Το Παλέρμο δεν ξέχασε ποτέ αλλά η υπόλοιπη Ιταλία το έκανε. Το 1992, , όταν έγινε η σφαγή στο Καπάτσι όπου μεταξύ άλλων δολοφονήθηκε ο δικαστής Τζιοβάνι Φαλκόνι, η Γιουβέντους βρισκόταν στη Βερόνα. Ο προπονητής της  ομάδας Τζιοβάνι Τραπατόνι είπε στον Σκιλάτσι: «Κι εσύ σκότωσες τον Φαλκόνε».

Ο Τότο τον κοίταξε και του απάντησε: «Μίστερ ήμουν με τον Μπάτζιο, μπορείς να τον ρωτήσεις. Σήμερα δεν σκότωσα κανέναν». Ο Σκιλάτσι ήταν και πάλι ένας «τεράνο», ένοχος γιατί γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παλέρμο.

Αντίο Τότο

Έστω για λίγο ο Τότο Σκιλάτσι ανάγκασε όλη την Ιταλία να υποκλιθεί σε έναν «Παλμερμιτάνο», για πάντα η πόλη του θα τον θυμάται και θα τον ευγνωμονεί. Ο συγγραφέας Νταβίντε Ενία έχει πει για τον Σκιλάτσι: «Θυμάμαι κάποτε ο Φράνκο Σκαλντάτι (συγγραφέας) μου είπε ότι ο Τότο Σκιλάτσι ήταν ο μεγαλύτερος Παλερμιτάνο του 20στού αιώνα. Έγραψε το έπος του σε μια εποχή που ο υποβόσκων ρατσισμός ξυπνούσε από την άνοδο της Λέγκας του Βορρά, στα στάδια ματς έλεγαν τερόνι και κάποιοι δεν νοίκιαζαν τα σπίτια τους σε ανθρώπους από τον νότο. Αντίο Τότο ευχαριστούμε για όλα τα γκολ που πέτυχες στη μούρη όλων εκείνων που εύχονταν το κακό μας. Σε ευχαριστούμε που έκανες το suca (δημοφιλής λέξη στο Παλέρμο που σημαίνει ρούφα) μια καθαρτική-απελευθερωτική κραυγή εκείνο το καλοκαίρι».