Οι απίστευτες εικόνες που καταγράφηκαν το 1961 στην Παπούα Νέα Γουινέα μοιάζουν βγαλμένες από μηχανή του χρόνου.
Στις αρχές του 1960 μια κάμερα κατέγραψε τη ζωή όπως ήταν χιλιάδες χρόνια πριν. Μια ομάδα επιστημόνων ταξίδεψε στην Παπούα Νέα Γουινέα, σε μια περίοδο που μαστιζόταν από συγκρούσεις μεταξύ των φυλών που ζούσαν στην περιοχή. Συγκεκριμένα το 1961 το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ οργάνωσε και χρηματοδότησε την αποστολή στην οποία, μεταξύ άλλων, συμμετείχε ο ανθρωπολόγος και κινηματογραφιστής Ρόμπερτ Γκάρντνερ αλλά και ο Μάικλ Ροκφέλερ (γόνος της γνωστής οικογένειας), ο οποίος θα εξαφανιζόταν για πάντα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Η ομάδα έμεινε
μαζί με τη φυλή Ντάνι και κατέγραψε τη ζωή της στη δυτική Νέα Γουινέα. Ο
Γκάρντερ ήταν αυτός που χειριζόταν την κάμερα και ο Ροκφέλερ ηχογραφούσε. Ο
συνδυασμός του υλικού αυτού έδωσε το ντοκιμαντέρ «Dead Birds» το οποίο παρουσιάστηκε το 1963 και θεωρείται
ανθρωπολογικό και εθνογραφικό αριστούργημα.
Μεταξύ
άλλων η ομάδα κατέγραψε πλάνα από μια μάχη η οποία ουσιαστικά πραγματοποιήθηκε σε
συνθήκες λίθινης εποχής. Η ομάδα Βιλιχιμάν-Βαλαλούα αναμετρήθηκε με τους Βιτάια
με τις σκηνές να μοιάζουν να έχουν καταγραφεί από… μηχανή του χρόνου. Παράλληλα
στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται και η τελετουργική ταφή ενός παιδιού που
δολοφονήθηκε από μια ομάδα που επιτέθηκε στο χωριό.
Το «Dead Birds» δέχθηκε κριτική για το μοντάζ και το γεγονός ότι ο ήχος δεν καταγράφηκε παράλληλα με την κινηματογράφηση αλλά προστέθηκε μετά. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό που ακούμε δεν έχει σχέση με αυτό που παρουσιάζει η κάμερα. Είναι ηχογραφήσεις του Ροκφέλερ που προστέθηκαν στις εικόνες.
Επιπλέον η
αφήγηση του Γκάρντνερ δεν είναι ακριβής καθώς δεν καταλάβαινε τη γλώσσα των
Ντάνι. Στις σκηνές της μάχης έχει γίνει μοντάζ ώστε να μην υπάρχουν κενά
διαστήματα και έχουν ενταχθεί πλάνα μια γυναίκας που δουλεύει τα οποία
καταγράφηκαν σε διαφορετικό με τη σύγκρουση διάστημα. Παρά τα μειονεκτήματα του
όμως το «Dead Birds» παραμένει
ένα μοναδικό ντοκουμέντο μια διαφορετικής-πρωτόγονης ζωής. Τόσο η καταγραφή της
μάχης, όσο και ο τρόπος περίθαλψης ενός τραυματία, με τον γιατρό-μάγο να βγάζει με
τα δόντια το βέλος είναι κάτι μοναδικό.
Οι σκηνές της μάχης: