Τα 1.000 Volvo που «έκλεψε» η Βόρεια Κορέα από τη Σουηδία

H ασιατική χώρα παρέλαβε τα οχήματα αλλά δεν τα πλήρωσε ποτέ. Κυκλοφορούν ακόμα και σήμερα στους δρόμους της Πιόνγιάνγκ

Ακόμα και σήμερα στους δρόμους της Πιονγιάνγκ βλέπεις να κυκλοφορούν αρκετά «Volvo 144». Χρησιμοποιούνται κυρίως ως ταξί και όσοι έχουν βρεθεί στην πρωτεύουσα της Βόρειας Κορεάς τονίζουν ότι είναι σε εντυπωσιακά καλή κατάσταση. Τα σουηδικά αυτοκίνητα έφτασαν στην ασιατική χώρα μισό αιώνα πριν και ακόμα δεν έχουν πληρωθεί από το καθεστώς.

Στις αρχές του 1970 η Βόρεια Κορέα επιχειρούσε μια μικρή βιομηχανική επανάσταση και ένα άνοιγμα στις Δυτικές Χώρες. Η Σουηδία ανταποκρίθηκε στο «κάλεσμα». «Υπήρχε μια εικόνα ότι η Βόρεια Κορέα ήταν μια αναπτυσσόμενη οικονομία και άξιζε να επενδύσεις πάνω της. Μετά τον πόλεμο έχτιζε την οικονομία της και προσπαθούσε να γίνει βιομηχανικά λειτουργική. Αναζητούσε υποστήριξη και υπό αυτές τις συνθήκες δεν φαινόταν ότι είναι κακό στοίχημα να επενδύσεις πάνω της», τονίζει ο καθηγητής ασιατικών σπουδών, Τζόναθαν Πόλακ.

Η σουηδική κυβέρνηση αποφάσισε λοιπόν να ποντάρει στη Βόρεια Κορέα του Κιμ Ιλ Σουνγκ (παππούς του Κιμ Γιονγκ Ουν). Η πρώτη συμφωνία έκλεισε to 1974 και αφορούσε εξοπλισμό αξίας 73εκατ. δολαρίων. Η Σουηδία έστειλε μηχανήματα εξόρυξης αλλά και 1.000 Volvo 144.

Λίγους μήνες μετά έγινε η πρώτη Δυτική Χώρα που άνοιξε πρεσβεία στην Πιόνγιανγκ. Η πρεσβεία παραμένει ανοιχτή ως σήμερα και θεωρείται ο διαμεσολαβητής της Δύσης με τη Βόρεια Κορέα.

Ο Σουηδός διπλωμάτης Έρικ Κορνέλ ήταν από τους πρώτους που πήγαν στην ασιατική χώρα. «Με ρώτησαν αν θα ήθελα να εργαστώ στην Πιόνγιανγκ και είπα ναι. Έφτασα στην χώρα τον χειμώνα του 1975. Ήταν άδεια… Χιόνι, αέρας και κρύο. Ξεκινήσαμε από το μηδέν. Οι συνθήκες ήταν πολύ δύσκολες. Δεν υπήρχαν εστιατόρια και καφέ. Ο ρόλος μου ήταν να κατανοήσω την οικονομία της χώρας και να κρίνω αν αξίζει να επενδύσουμε σε αυτή. Σύντομα διαπίστωσα ότι τα νούμερα δεν έβγαιναν. Η Βόρεια Κορέα είχε υπερτιμήσει τις βιομηχανικές της δυνατότητες. Ήταν σίγουροι ότι μπορούν να προλάβουν τις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες αλλά δεν ήξεραν πώς να συνεργαστούν εκτός του Κομμουνιστικού μπλοκ. Σύντομα η οικονομία τους αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα. Ο εργοστασιακός εξοπλισμός έμεινε κλεισμένος σε αποθήκες και σκούριασε. Τα Volvo έγιναν στην πλειονότητα τους ταξί», αναφέρει στα απομνημονεύματα του ο Κορνέλ.  

Σύντομα η Βόρεια Κορέα σταμάτησε τις συναλλαγές της με τη Δύση και όποιος είχε κλείσει συμφωνίες μαζί της δεν πληρώθηκε. Συνολικά 13 χώρες έχουν... να λαμβάνουν από εκείνη την εποχή. Τα 1.000 Volvo 144 δεν αποπληρώθηκαν ποτέ. Η Σουηδία στέλνει δύο φορές το χρόνο ειδοποίηση για το χρέος που έχει φτάσει πλέον τα 322εκατ. δολάρια. Μισό αιώνα μετά δεν έχει πάρει απάντηση. Η σουηδική πρεσβεία στην Πιόνγιανγκ όμως παραμένει ανοιχτή και έχει λειτουργήσει πολλές φορές ως διαπραγματευτής σε προβλήματα που έχουν προκύψει με πολίτες του Δυτικού Κόσμου.

Τα απλήρωτα Volvo κυκλοφορούν έως σήμερα στους δρόμους της Πιονγιάνγκ. Δημοσιογράφοι που έχουν επισκεφθεί την πόλη έχουν εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι μερικά από αυτά μοιάζουν σαν καινούργια. «Όταν είχαν βρεθεί στην Πιονγιάνγκ ο οδηγός, ο μεταφραστής και το Volvo είχαν γίνει οικογένεια μου. Παντού κυκλοφορούσα μαζί τους. Το αυτοκίνητο ήταν σε εξαιρετική κατάσταση τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Κάναμε πλάκα με συναδέλφους που είχαν έρθει επίσης στην πόλη ότι κυκλοφορούμε με κλεμμένα οχήματα», λέει ο Αμερικάνος δημοσιογράφος Έρμπαν Λένερ.