Η επιστήμη μίλησε: Το στρίψιμο του νομίσματος δεν είναι τόσο δίκαιο όσο νομίζαμε


Ο ελληνικής καταγωγής μαθηματικός Πέρσι Διακόνης υποστήριξε ότι το «κορώνα ή γράμματα» δεν είναι δίκαιο. Μια επιστημονική έρευνα τον δικαιώνει.

Για αιώνες το στρίψιμο του νομίσματος ή το «κορώνα ή γράμματα», όπως είναι πιο γνωστό στη χώρα μας, θεωρείται ένας δίκαιος τρόπος επιλογής αλλά και επίλυσης μιας μονομαχίας που έχει φτάσει σε τέλμα. Εκλογικές αναμετρήσεις, ποδοσφαιρικοί αγώνες ακόμα και ανθρώπινες ζωές κρίθηκαν από το «κορώνα ή γράμματα». Βασισμένος στην πεποίθηση πως όλα κρίνονται από την τύχη ο κόσμος το αποδέχθηκε παγκοσμίως ως μια δίκαιη λύση.

Τα θεμέλια αυτής της πεποίθησης ήρθε να ταρακουνήσει ο ελληνικής καταγωγής μαθηματικός Πέρσι Διακόνης. Το 2007 υποστήριξε πως το στρίψιμο του νομίσματος δεν είναι δίκαιο καθώς οι πιθανότητες για κορώνα ή γράμματα δεν είναι 50-50. Τόνισε ότι το νόμισμα θα μείνει για περισσότερη ώρα στον αέρα με την πλευρά που βρίσκεται από πάνω πριν το πετάξουμε. Αυτό κάνει πιθανότερο το ενδεχόμενο να πέσει με την ίδια πλευρά στο έδαφος. «Ναι η διαφορά είναι μικρή αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για απολύτως ίδιες πιθανότητες» τόνισε ο Διακόνης.

Ο ελληνικής καταγωγής επιστήμονας (φωτό) είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Στα 14 του παράτησε το σχολείο και άφησε το σπίτι του για να ακολουθήσει τον Καναδό μάγο, Ντέι Βέρνον. Εμπνευσμένος από ένα βιβλίο του Γουίλιαμ Φέλερ για την εφαρμογή της θεωρίας της σχετικότητας αποφάσισε να επιστρέψει στο σχολείο σε ηλικία 24 ετών. Τελικά πήρε πτυχίο στη μαθηματική στατιστική από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και έγινε μαθηματικός πιθανοτήτων. Καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών του έβγαζε το ψωμί του παίζοντας πόκερ εκμεταλλευόμενος το ταλέντο του στα μαθηματικά.

Το 1990 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του για τα μαθηματικά και τις πιθανότητες στην χαρτοπαιξία. Αυτό τον έκανε διάσημο στον κόσμο των καζίνο τα οποία τον προσλάμβαναν για να εντοπίζει σφάλματα στα μηχανήματα που ανακάτευαν αυτόματα τράπουλες.

Μια επιστημονική ομάδα λοιπόν πήρε σοβαρά τη θέση του Διακόνη για το «κορώνα ή γράμματα» και αποφάσισε να διεξάγει μια ευρεία έρευνα. Σε αυτή συμμετείχαν 48 άτομα από 46 διαφορετικές χώρες. Με ένα συγκεκριμένο κέρμα ο καθένας ξεκίνησαν να ρίχνουν «κορώνα ή γράμματα» και να καταγράφουν τα αποτελέσματα. Συνολικά οι συμμετέχοντας έστριψαν τα νομίσματα 350.757 φορές. Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα, η επιστημονική ομάδα αποφάνθηκε: Ο Διακόνης είχε δίκιο.

Υπάρχει πράγματι μια ελάχιστη διαφοροποίηση. Στο 50,8% των προσπαθειών η πλευρά που ήταν από πάνω πριν το στρίψιμο ήταν και αυτή που έμεινε από πάνω στην προσγείωση. Ήταν ακριβώς αυτό που είχε πει και ο Διακόνης ο οποίος μιλούσε για μια απόκλιση περίπου 1%. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι υπήρξε μια μικρή διαφοροποίηση στα ποσοστά και από άτομο σε άτομο.

Το «κορώνα ή γράμματα» λοιπόν δεν εξασφαλίζει το 50-50. Όσο για αυτούς που λένε ότι η διαφορά στα ποσοστά είναι ελάχιστη η επιστημονική ομάδα αντιτείνει πως αν δύο άτομα βάλουν στοίχημα δύο δολαρίων και στρίψουν 1.000 φορές ένα νόμισμα τότε αυτός που θα ποντάρει συνέχεια στην πάνω πλευρά θα κερδίσει 19 δολάρια.