Τηλεφωνήματα Ρώσων στρατιωτών στις οικογένειες τους δίνουν την εικόνα στο ουκρανικό μέτωπο. Η Ουκρανία κερδίζει τη μάχη των επικοινωνιών.
Ο ίδιος ο Βλάντιμιρ Πούτιν παραδέχτηκε
σε δηλώσεις του πως η κατάσταση στις ουκρανικές περιοχές που προσάρτησε η Ρωσία
είναι «ιδιαίτερα δύσκολη». Μια εικόνα για τις συνθήκες που αντιμετωπίζει ο
ρωσικός στρατός δίνουν τηλεφωνήματα στρατιωτών τα οποία υπέκλεψαν μυστικές
υπηρεσίες.
Στις 8 Νοεμβρίου ένας Ρώσος
στρατιώτης, ο οποίος βρίσκεται την ουκρανική πόλη Λιμάν, αψηφά τις εντολές των
ανωτέρων του και τηλεφωνεί στη μητέρα του. Η ώρα είναι 15:10 και το τηλεφώνημα
γίνεται από προσωπικό κινητό τηλέφωνο.
«Κανείς δεν μας ταΐζει τίποτα μαμά. Η
τροφοδοσία μας είναι σκατά για να είμαι ειλικρινής. Παίρνουμε νερό από λιμνούλες,
το βράζουμε και το πίνουμε» λέει ο Αντρέι. Οι Ρώσοι είχαν καταλάβει το Λιμάν
τον Μάιο αλλά τον Οκτώβριο οι Ουκρανοί αντεπιτέθηκαν. Η ρωσική διοίκηση
υποσχέθηκε βομβαρδισμούς που θα αλλάξουν τις ισορροπίες αλλά κάτι τέτοιο δεν
έγινε.
«Πού είναι οι πύραυλοι για τους οποίους
καυχιέται ο Πούτιν; Υπάρχει ένα μεγάλο και ψηλό κτίριο μπροστά μας. Δεν
μπορούμε να το χτυπήσουμε. Ένας πύραυλος θα ήταν αρκετός» τονίζει ο Αντρέι.
Διαβεβαιώνει τη μητέρα, η οποία ζει
στην πόλη Κοστρόμα, ότι θα είναι καλά. «Λέω πάντα προσευχές μαμά. Κάθε πρωί» της
λέει. Συνολικά μίλησαν πέντε λεπτά και 26 δευτερόλεπτα. Η αγγλική εφημερίδα Guardian επικοινώνησε
με την μητέρα του Αντρέι. Τη ρώτησε αν ο γιός της έχει επιστρέψει. Απάντησε πως
δεν είναι μαζί της, έβαλε τα κλάματα και έκλεισε το τηλέφωνο.
Στις 6 Νοεμβρίου στρατιώτες μιλούν στο
τηλέφωνο με τον πατέρα ενός νεκρού συμπολεμιστή τους. «Ούτε ενισχύσεις, ούτε
επικοινωνίες. Μας είπαν ότι δεν επιτρέπεται να υποχωρήσουμε, μπορεί να μας πυροβολήσουν»
του λένε. Σε ένα ακόμα τηλεφώνημα ένας στρατιώτης, ο οποίος βρίσκεται στην
περιοχή του Ντονέτσεκ, λέει στη σύζυγο του: «Κοιμάμαι σε έναν υπνόσακο, είναι
μούσκεμα. Γενικά η κατάσταση είναι σκατά. Μας παράτησαν να μας σφάξουν». Σκέφτεται
να παραδοθεί.
Είναι μερικά από τα χιλιάδες τηλεφωνήματα
στρατιωτών που έχουν υποκλαπεί και δείχνουν την εικόνα στο μέτωπο. Ειδικά τους πρώτους
μήνες του πολέμου υπήρχε παντελής έλλειψη ασφάλειας στις ρωσικές επικοινωνίες.
Ακόμα και ερασιτέχνες κατέγραφαν τηλεφωνήματα και συζητήσεις σε ελεύθερες ραδιοσυχνότητες.
Πλέον αυτό δεν συμβαίνει. Ο ρωσικός στρατός έλαβε τα μέτρα του. Παρ’ όλα αυτά
πολλοί στρατιώτες έχουν μαζί τους στο μέτωπο κινητό τηλέφωνο. Μιλούν με τις οικογένειες
τους και είναι πολύ εύκολο για τους Ουκρανούς να παρακολουθήσουν αυτές τις συζητήσεις.
Η Guardian δημοσιεύει
δηλώσεις ενός πρώην Ρώσου αξιωματούχου που επιβεβαιώνει ότι ο στρατός είχε
μεγάλο πρόβλημα με την ασφάλεια των επικοινωνιών. «Ήταν πάντα ένας χάος τόσο
στο στρατό όσο και στην ηγεσία. Για παράδειγμα το 2013 προσπάθησαν να
αντικαταστήσουν όλα τα iPhones
με ρωσικά κινητά Yoto. Όλοι όσοι εργάζονταν στην Άμυνα έπρεπε να
αφήσουν τα iPhones. Όλοι όμως τα χρησιμοποιούσαν ως
δεύτερο κινητό γιατί ήταν πολύ καλύτερά. Τα κρατούσαμε στο ντουλαπάκι του
αυτοκινήτου όταν πηγαίναμε για δουλειά. Στο τέλος το υπουργείο τα παράτησε. Αν
η διοίκηση δεν παίρνει την ασφάλεια σοβαρά πώς περιμένουμε να το κάνουν οι
στρατιώτες;».
Η επιστράτευση του Σεπτεμβρίου έκανε
την κατάσταση πολύ χειρότερη. Στους πολίτες που επιστρατεύθηκαν δόθηκαν
πρόχειρες οδηγίες για την ασφάλεια των επικοινωνιών πριν μεταφερθούν στο
μέτωπο. Μέχρι σήμερα οι στρατιώτες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα social media
και να μιλούν για τα όσα συμβαίνουν με
τις οικογένειες τους. Δεν σκέφτονται ότι κάποιες φορές προδίδουν έτσι τη θέση τους.
Οι άντρες που στρατολογήθηκαν
τρομοκρατήθηκαν απ’ όσα αντιμετώπισαν στο πεδίο της μάχης και είναι λογικό να
προσπαθούν να επικοινωνήσουν με το σπίτι τους.
Παράλληλα το τεχνολογικό χάος μεταξύ
των Ρώσων και των Ουκρανών παίζει τεράστιο ρόλο και σε αυτό το κομμάτι. Ο
εξοπλισμός που έχει δώσει το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία της επιτρέπει να έχει τον
έλεγχο στις επικοινωνίες κάτι που είναι σημαντικό τόσο στο μέτωπο όσο και στη
μάχη της προπαγάνδας. Για παράδειγμα τα τηλεφωνήματα που υποκλάπηκαν και δημοσιεύθηκαν
ανεβάζουν το ηθικό των Ουκρανών και δημιουργούν προβλήματα στη Ρωσία.
«Η πειθαρχία του στρατού μας βασίζεται
στην τιμωρία. Αν οι στρατιώτες μας τα θαλασσώσουν τιμωρούνται. Κανείς όμως δεν
προσπαθεί να τους αποτρέψει πραγματικά από το να δίνουν πληροφορίες χωρίς να το
καταλαβαίνουν. Ο στρατός χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί και να αλλάξει φιλοσοφία.
Μέχρι να γίνει αυτό θα αντιμετωπίζουμε τέτοια προβλήματα με τις επικοινωνίες»
αναφέρει ο Ρώσος αξιωματούχος στην Guardian.