Ένα μεσημέρι στο Μέχικο Σίτι ο Ντιέγκο Μαραντόνα έδειξε ότι η εξαπάτηση και η ιδιοφυία μπορούν να απέχουν λίγα λεπτά. Τι λένε οι πρωταγωνιστές του επικού Αργεντινή-Αγγλία. Πώς δικαιολογούν την απόφαση τους διαιτητής και επόπτης και πώς δύο άτομα… ευλογήθηκαν από τα δώρα του Ντιέγκο
Πόσο απέχει η ιδιοφυία από την
εξαπάτηση; Για τον Ντιέγκο Μαραντόνα μόλις τέσσερα λεπτά. Το «χέρι του Θεού»
και το «γκολ του αιώνα» στο ίδιο στάδιο, στο ίδιο παιχνίδι, με την ίδια μπάλα. Μέσα
σε λίγα λεπτά ο Ντιέγκο «έκλεψε» και διέλυσε τους Άγγλους. Τι πιο ταιριαστό για
ένα είδωλο με ψεγάδια, όπως ο «Θεός του ποδοσφαίρου»;
Όλα εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι της 22ας
Ιουνίου 1986 στο κατάμεστο στάδιο Αζντέκα στο Μέχικο Σίτι. 114.580 θεατές λέει
η επίσημη καταμέτρηση, πιθανότατα όμως ήταν περισσότεροι. Λίγοι ίσως το
θυμούνται αλλά το Μεξικό είχε πάρει τη διοργάνωση του Μουντιάλ από το…
παράθυρο. Το χρίσμα είχε δοθεί στην Κολομβία η οποία τελικά δήλωσε αδυναμία να φιλοξενήσει
την κορυφαία ποδοσφαιρική γιορτή.
Τέσσερα χρόνια μετά τον πόλεμο στα νησιά
Φόκλαντς η Αργεντινή βρέθηκε αντιμέτωπη με την Αγγλία (και) σε ένα ποδοσφαιρικό
γήπεδο. Τέσσερα χρόνια μετά την ταπείνωση στο πεδίο της μάχης οι Αργεντίνοι είδαν
το ματς ως μια ευκαιρία για εκδίκηση για την οριστική απώλεια των νησιών Μαλβίνας,
όπως τα αποκαλούν έως σήμερα.
«Αυτή είναι ωραία φανέλα…»
Μια ιστορία που δεν είναι ιδιαιτέρως
γνωστή είναι ότι η Αργεντινή έπαιξε σε εκείνο το παιχνίδι με φανέλα που επέλεξε
ο ίδιος ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Μετά την νίκη με 1-0 επί της Ουρουγουάης ο
τεχνικός της «αλμπισελέστε», Κάρλος Μπιλάρδο ζήτησε διαφορετικές φανέλες για το
ματς με την Αγγλία. Διέγνωσε ότι οι βαμβακερές σκούρες μπλε εμφανίσεις θα είναι
πρόβλημα μέσα στο μεξικάνικο μεσημέρι.
Έστειλε τον συνεργάτη του Ρούμπεν Μοσέλα
να βρει πιο ανοιχτόχρωμες και πιο συνθετικές φανέλες για το ματς με την Αγγλία.
Ο Μοσέλα δεν μπορούσε να αποφασίσει και επέστρεψε με δύο εμφανίσεις. Όταν ο
Ντιέγκο Μαραντόνα τον είδε να τις κρατά έδειξε τη μια και είπε: «Αυτή είναι
ωραία φανέλα. Θα κερδίσουμε την Αγγλία με αυτή». Η επιλογή είχε γίνει. Ο Μοσέλα
επέστρεψε στο μαγαζί και αγόρασε 38 φανέλες στις οποίες ράφτηκε το σήμερα της ποδοσφαιρικής
ομοσπονδίας της Αργεντινής. Τα νούμερα ήταν σιδερότυπα.
Μάχη πριν το ματς
Πριν την ποδοσφαιρική «μάχη» είχε ξεσπάσει
μια πραγματική στους δρόμους του Μέχικο Σίτι. Οι «μπάρας μπράβας» της Αργεντινής
συγκρούστηκαν με Άγγλους οπαδούς. Πολλά άτομα κατέληξαν στο νοσοκομείο με
σοβαρά τραύματα. Οι Αργεντίνοι πήραν αγγλικά πανό και σημαίες τα οποία αργότερα
θα εμφανίζονταν στο «Λα Μπομπονέρα», έδρα της Μπόκα Τζούνριος. Κρέμονταν στη
θύρα των φανατικών των «σεϊνέσες» σαν λάφυρα πολέμου.
«Γύρισα και είδα
την μπάλα και τη σύγκρουση»
Μετά από ένα στείρο πρώτο ημίχρονο οι
δύο ομάδες επέστρεψαν για να λύσουν τις διαφορές τους στην επανάληψη. Στο 51’ ο
Μαραντόνα προσπάθησε να συνδυαστεί με τον Βαλντάνο αλλά το κοντρόλ του δεύτερου
ήταν κακό. Ο Ντιέγκο ήταν ήδη σε θέση οφσάιντ αλλά ο Άγγλος μέσος Στιβ Χοτζ
αντί να διώξει την μπάλα την έστειλε προς την περιοχή της ομάδας του. «Κατάλαβα
ότι είχα διώξει πολύ άσχημα. Γύρισα και είδα την μπάλα και τη σύγκρουση» θα πει
ο Χοτζ
Με την μπάλα να έχει φύγει από πόδι
αντιπάλου ο Ντιέγκο είχε πλέον το δικαίωμα να τη διεκδικήσει. Όσο ψηλά και αν
πηδούσε όμως ήταν αδύνατο να ξεπεράσει τον Πίτερ Σίλτον των 185 εκατοστών. Ο
Άγγλος γκολκίπερ είχε ήδη βγει σίγουρος ότι θα διώξει την μπάλα με τη γροθιά
του. Τότε όμως εμφανίστηκε το χέρι του… Θεού. Ο Αργεντίνος φωτογράφος Οχέδα
Καρβαχάλ ήταν αυτός που απαθανάτισε τη… θεϊκή παρέμβαση. «Ήταν λίγο το κεφάλι
του Μαραντόνα και άλλο λίγο με το χέρι του Θεού» θα πει ο Ντιέγκο στη
συνέντευξη Τύπου μετά το ματς.
«Ήθελα να δώσω
πάσα στον Βαλντάνο αλλά…»
Τέσσερα λεπτά μετά την εξαπάτηση ήρθε
η μαγεία. Μια αποστομωτική απάντηση από αυτή την ποδοσφαιρική ιδιοφυία. Στο 51’
χρειάστηκε το χέρι του… Θεού για να σκοράρει αλλά στο 55’ ανέλαβαν δράση τα «θεϊκά»
του πόδια.
Ο Ντιέγκο πήρε την μπάλα στο κέντρο
και πέρασε όποιον βρήκε μπροστά του για να πετύχει αυτό που σήμερα επισήμως
χαρακτηρίζεται «γκολ του αιώνα». Ο ίδιος θα πει ότι αρχικά ήθελε να δώσει πάσα
στον Βαλντάνο αλλά τον έκλεισαν και έτσι συνέχισε μόνος του. «Δεν νομίζω ότι θα
μπορούσα να το κάνω απέναντι σε άλλη ομάδα. Όλοι σε έριχναν κάτω. Οι Άγγλοι είναι
ίσως οι πιο ευγενικοί στον κόσμο» θα παραδεχθεί. Στη μυθολογία του γκολ έχει
μπει και μια ατάκα του Έκτορ Ενρίκε, του παίκτη που έδωσε στον Μαραντόνα την
πάσα στο κέντρο του γηπέδου. Όταν οι Αργεντίνοι μπήκαν στα αποδυτήρια ο Ενρίκε φέρεται να
είπε στον Μαραντόνα: «Ωραία γκολ Ντιέγκο αλλά και τι πάσα σου έδωσα εγώ ε;».
«Ήταν το χέρι του
Ντιέγκο»
Οι Άγγλοι δεν συγχωρέσαν ποτέ τον
Μαραντόνα. «Είναι η μεγαλύτερη αδικία που έχει δει ποτέ το ποδόσφαιρο» θα πει ο
Τέρι Μπούτσερ, Άγγλος αμυντικός που έπαιξε σε εκείνο το ματς. «Δεν μπορώ να
συγχωρήσω τον Ντιέγκο Μαραντόνα. Όχι μόνο γιατί έκλεψε αλλά γιατί μετά το τέλος
του ματς δεν απολογήθηκε» λέει έως σήμερα ο Πίτερ Σίλτον.
Ο ίδιος ο Ντιέγκο θα μιλήσει πολλές φορές
για εκείνο το ματς και το «Χέρι του Θεού». «Περίμενα τους συμπαίκτες μου να έρθουν
να με αγκαλιάσουν αλλά κανείς δεν ήρθε. Τους είπα: Άντε ελάτε αλλιώς ο
διαιτητής θα το ακυρώσει» θα αποκαλύψει.
Πολλά χρόνια μετά θα γράψει στην
αυτοβιογραφία του: «Τώρα μπορώ να πω αυτό που δεν μπορούσα εκείνη τη στιγμή,
αυτό που τότε χαρακτήρισα χέρι του Θεού. Ποιο χέρι του Θεού; Ήταν το χέρι του Ντιέγκο!».
Σε συνέντευξη του θα τονίσει: «Εμείς
δεν γνωρίζαμε τι κάνουν οι στρατιωτικοί. Μας έλεγαν ότι κερδίζουμε τον πόλεμο και
στην πραγματικότητα οι Άγγλοι κέρδιζαν με 20-0. Πήγαμε στο ματς σαν να πηγαίνουμε
σε έναν ακόμα πόλεμο. Ήξερα ότι ήταν το χέρι μου αλλά δεν το είχα σχεδιάσει.
Όλα έγιναν τόσο γρήγορα που ο επόπτης δεν με είδε να βάζω το χέρι. Ο διαιτητής
με κοίταξε και είπε «Γκολ». Ήταν ένα όμορφο συναίσθημα, ένα είδος συμβολικής
εκδίκησης κατά των Άγγλων». Όσο για το αν θεωρεί ότι πρέπει να απολογηθεί θα
τονίσει: «Η ιστορία έχει γραφτεί, δεν μπορεί να αλλάξει και εγώ δεν πρέπει να
απολογηθώ σε κανέναν. Να απολογηθώ σε ποιον; Να ικανοποιήσω ποιον; Θα ήταν χαζό».
Ποιος έφταιγε;
Ο επόπτης του αγώνα ήταν ο Βούλγαρος
Μπογκτνάν Ντότσεφ. Έως το τέλος της ζωής του (πέθανε το 2017) θεωρούσε πως ο
Μαραντόνα τον κατέστρεψε. «Παρότι ένιωσα αμέσως ότι κάτι παράτυπο είχε συμβεί
εκείνη την εποχή η FIFA δεν επέτρεπε στους βοηθούς να συζητούν
τις αποφάσεις με τον διαιτητή. Αν η FIFA είχε βάλει
έναν διαιτητή από την Ευρώπη σε εκείνο το ματς το πρώτο γκολ θα είχε ακυρωθεί. Ο
Ντιέγκο Μαραντόνα μου κατέστρεψε τη ζωή. Είναι ένα εκπληκτικός ποδοσφαιριστής
αλλά ένας μικρός άνθρωπος. Είναι κοντός στο ύψος και στον χαρακτήρα» θα πει ο
Ντότσεφ.
Διαιτητής ήταν ο Τυνήσιος Αλί Μπεν
Νάσερ. Μετά από εκείνο το ματς δεν σφύριξε πάλι αγώνα Μουντιάλ. Ρίχνει την
ευθύνη στον επόπτη του και δεν κρατά κακία στον Ντιέγκο.
«Περίμενα από τον Ντότσεφ να μου δώσει
ένα στοιχείο για το τι ακριβώς είχε συμβεί όμως δεν μου έδειξε ότι υπάρχει
χέρι. Οι οδηγίες που μας είχε δώσει η FIFA πριν το
ματς ήταν ξεκάθαρες. Αν ένας βοηθός είχε καλύτερο οπτικό πεδίο από εμάς τότε έπρεπε
να σεβαστούμε την άποψη του. Ο Ντότσεφ πήγε στο κέντρο οπότε θεωρούσε ότι το
γκολ είναι κανονικό» θα πει ο Μπεν Νάσερ. Το 2015 ο Μαραντόνα επισκέφθηκε τον
Τυνήσιο στο σπίτι του. Του έδωσε μια φανέλα της Αργεντινής και τον χαρακτήρισε «αιώνιο
φίλο του» (φωτό πάνω).
Τα δώρα του Ντιέγκο
Δύο από τους αρνητικούς πρωταγωνιστές
εκείνου του αγώνα έλαβαν λίγο μετά τη λήξη την… ευλογία του Ντιέγκο. Καθώς οι
δύο ομάδες βρίσκονταν στο τούνελ στο δρόμο προς τα αποδυτήρια ο Στιβ Χοτζ
ζήτησε από τον Μαραντόνα την φανέλα του και την πήρε. Για χρόνια την επιδείκνυε
σε αθλητικές και σατιρικές εκπομπές της Βρετανίας. Το 2022 όμως αποφάσισε να
την πουλήσει. Ο οίκος Sotheby’s ανέλαβε τη δημοπρασία της και τον Μάιο του 2022
η φανέλα του Ντιέγκο πουλήθηκε με το ποσό ρεκόρ των 7,1εκατ. λιρών.
«Δώρο» έλαβε και ο Μπεν Νάσερ. Ήταν αυτός
που κράτησε την μπάλα Adidas
Azteca με
την οποία έγινε το ματς. «Είναι ένα δώρο από τον Θεό» θα πει ο 78χρονος σήμερα
Τυνήσιος ο οποίος ακολούθησε τον δρόμο του Χοτζ. Η μπάλα της «εξαπάτησης και της
μαγείας», η μπάλα του… Θεού βγαίνει σε δημοπρασία με την τιμή εκκίνησης να είναι
500.000 δολάρια.