Καλυμμένο με πάγο επί 2.000 χρόνια, πλέον είναι ελεύθερο για να περπατήσει κανείς σε αυτό. Η εξέλιξη αυτή μας φέρνει πιο κοντά στην κλιματικη αλλαγή
Την εποχή περίπου που ο Χριστός περπατούσε σε αυτή τη Γη ήταν η τελευταία φορά που δύο παγετώνες στις ελβετικές Άλπεις ήταν χωρισμένοι. Όλα τα επόμενα χρόνια, ένα παχύ στρώμα πάγου κάλυπτε πάντα το κενό ανάμεσά τους. Όχι όμως πια.
Το φετινό καλοκαίρι η πρωτοφανής ζέστη που καταγράφηκε και
στα πιο ψηλά σημεία του πλανήτη έκανε τον πάγο να λιώσει και για πρώτη φορά
εμφανίστηκε ένα βραχώδες μονοπάτι ανάμεσα στους δύο παγετώνες, εκεί που κάποτε
υπήρχε ένα μόνιμο στρώμα πάγου πάχους πολλών μέτρων.
Σύμφωνα με τους υπευθύνους του χιονοδρομικού κέντρου Glacier 3000 στη δυτική
Ελβετία που βρίσκεται κοντά στο χωριό Les Diablerets, το μονοπάτι παρέμενε
καλυμμένο από πάγο εδώ και τουλάχιστον 2.000 χρόνια.
Όμως, όπως αναφέρεται, ο όγκος του πάγου που έλιωσε μόνο
φέτος στην ευρύτερη περιοχή ήταν τρεις φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο του
πάγου που έλιωνε όλα τα προηγούμενα δέκα χρόνια. Έτσι, ο πάγος ανάμεσα στους
παγετώνες Scex Rouge
και Zanfleuron υποχώρησε και αποκαλύφθηκαν τα γυμνά βράχια. Πλέον, οι
επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν από τον ένα παγετώνα στον άλλο, οι οποίοι βρίσκονται
σε υψόμετρο 2.800 μέτρων.
«Πριν από περίπου 10 χρόνια μέτρησα εδώ 15 μέτρα πάγου,
οπότε έκτοτε όλος αυτός ο πάγος έχει λιώσει» δήλωσε στο Reuters ο Μάουρο Φίσερ, ειδικός του
Πανεπιστημίου της Βέρνης.
«Αυτό που είδαμε φέτος και το καλοκαίρι είναι πραγματικά
ασυνήθιστο, πολύ πέρα από ό,τι είχαμε μετρήσει μέχρι σήμερα» είπε, αναφερόμενος
στον ρυθμό υποχώρησης του πάγου.
Όπως πιστεύουν οι υπεύθυνοι του Glacier 3000, μέχρι το τέλος του μήνα
κάθε ίχνος πάγου θα έχει εξαφανιστεί κατά μήκος της νέας διαδρομής.
Τον περασμένο χειμώνα, η χιονόπτωση ήταν αρκετά περιορισμένη
για τα δεδομένα της περιοχής, ενώ δεν βοήθησε καθόλου το γεγονός ότι οι Άλπεις
πέρασαν δύο κύματα πρώιμου θερινού καύσωνα. Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιούλιο στο
χωριό Τσερμάτ στους πρόποδες των Άλπεων και σε υψόμετρο 1.620 μέτρων
καταγράφηκε θερμοκρασία που άγγιξε τους 30 βαθμούς Κελσίου.
Κατά τη διάρκεια αυτών των κυμάτων καύσωνα, το υψόμετρο που
το νερό μπορούσε να παγώσει άγγιξε τον αριθμό ρεκόρ των 5.184 μέτρων, δηλαδή μεγαλύτερο από το υψόμετρο του Λευκού
Όρους, που φτάνει στα 4.808 μέτρα και είναι η τρίτη ψηλότερη κορυφή της
Ευρώπης. Ενδεικτικά, ο μέσος όρος που ξεκινά να παγώνει το νερό την περίοδο του
καλοκαιριού είναι τα 3.000-3.500 μέτρα.
Το καυτό, ξηρό καλοκαίρι οδήγησε όχι μόνο στο λιώσιμο των
πάγων αλλά και σε απουσία βροχοπτώσεων και αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πολύ λίγο
υλικό για να αντικατασταθούν οι πάγοι.
Μάλιστα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η μεγαλύτερη οροσειρά της Ευρώπης
αναμένεται να χάσει φέτος το μεγαλύτερο όγκο πάγου που έχει καταγραφεί εδώ και
τουλάχιστον 60 χρόνια κατά τα οποία γίνονται οι σχετικές μετρήσεις.
Εδώ και αρκετά χρόνια, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του
κινδύνου τονίζοντας ότι σχεδόν όλοι οι ορεινοί παγετώνες του πλανήτη, οι οποίοι
έχουν τις ρίζες τους στην μακρινή εποχή των παγετώνων, υποχωρούν λόγω της
κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, οι παγετώνες των Άλπεων θεωρούνται από τους πλέον
ευάλωτους του πλανήτη καθώς έχουν σχετικά μικρό μέγεθος. Το γεγονός ότι η
θερμοκρασία στις Άλπεις ανεβαίνει κατά περίπου 0,3 βαθμούς ανά δεκαετία- σχεδόν
δύο φορές ταχύτερα σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη-δεν βοηθά καθόλου.
Οι εκτιμήσεις είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Οι επιστήμονες
εκτιμούν ότι εφόσον οι εκπομπές άνθρακα συνεχίσουν να αυξάνονται με τον
σημερινό ρυθμό, οι παγετώνες των Άλπεων θα χάσουν πάνω από το 80% του όγκου
τους μέχρι το 2100.
Σύμφωνα μάλιστα με έκθεση που παρουσίασε το 2019 η
Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για το κλίμα, η κατάσταση είναι ακόμα πιο
ζοφερή. Ακόμα και αν ληφθεί τώρα οποιοδήποτε μέτρο κατά των εκπομπών του
διοξειδίου του άνθρακα, πολλοί παγετώνες των Άλπεων είναι πια καταδικασμένοι να
εξαφανιστούν για πάντα…
*Στην κεντρική φωτογραφία μπορεί κανείς να διακρίνει τις ειδικές «κουβέρτες» που είχαν τοποθετηθεί με την ελπίδα ότι θα αποτραπεί το λιώσιμο του πάγου. Τελικά αυτό δεν κατέστη δυνατό...