Οι αεροπειρατείες, οι φωτογραφίες που την έκαναν παγκοσμίως διάσημη και η πίστη έως σήμερα στον ένοπλο αγώνα των Παλαιστινίων
H Λέιλα Χάλεντ ήταν 25 ετών όταν συμμετείχε για πρώτη φορά σε αεροπειρατεία.
Στις 29 Αυγούστου 1969 ήταν μέλος μιας ομάδας που κατέλαβε την πτήση 840 της TWA, αφού είχε απογειωθεί από
τη Ρώμη με προορισμό το Τελ Αβίβ. Οι Παλαιστίνιοι είχαν την πληροφορία ότι στο αεροπλάνο
επέβαινε ο Γιτζάκ Ράμπιν, πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ εκείνη την εποχή και
μετέπειτα πρωθυπουργός της χώρας. Η πληροφορία αποδείχθηκε λανθασμένη.
Η Χάλεντ θα υποστηρίξει ότι ανάγκασε τον πιλότο να πετάξει
πάνω από την Χάιφα για να δει την πόλη στην οποία γεννήθηκε, την πόλη από την
οποία έφυγε αναγκαστικά το 1948 κατά τη μεγάλη Παλαιστινιακή Έξοδο. «Δεν θα
ξεχάσω πόσο με επηρέασε όταν η μητέρα μου, μου είπε ότι πλέον δεν μπορώ να κόβω
πορτοκάλια. Ήμασταν πλέον στον Λίβανο και όχι στη Χάιφα. Τα δέντρα δεν ήταν δικά
μας. Από τα 15 μου ήμουν σίγουρη ότι έπρεπε να μπω στον ένοπλο αγώνα» λέει η ίδια.
Το Boeing
707 προσγειώθηκε τελικά στη Δαμασκό. Επιβάτες και πλήρωμα αποβιβάστηκαν και οι
αεροπειρατές ανατίναξαν τη «μύτη» του αεροσκάφους. Ουσιαστικά η αεροπειρατεία ήταν
αποτυχημένη αλλά άλλαξε για πάντα τη ζωή της Χάλεντ. Αιτία ήταν μια σειρά φωτογραφιών
που τράβηξε ο Έντι Άνταμς και έκαναν τον γύρο του κόσμου.
Η 25χρονη πόζαρε κρατώντας ένα καλάσνικοφ και φορώντας καφίγια.
Στο δεξί της χέρι ξεχώριζε ένα δαχτυλίδι. «Το είχα φτιάξει με μια σφαίρα και ένα
δαχτυλίδι από περόνη χειροβομβίδας. Ήταν η πρώτη χειροβομβίδα που είχα
χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης μου» λέει η ίδια.
Παγκόσμια διασημότητα
Οι φωτογραφίες την έκαναν μια παγκόσμια διασημότητα. Ο διεθνής
Τύπος μιλούσε για το «κορίτσι της τρομοκρατίας» και τη «θανάσιμη ομορφιά» της.
Η εικόνα ήταν τόσο δυνατή που ήταν αδύνατο να την προσπεράσεις. Για την
Παλαιστίνη η Λέιλα Χάλεντ έγινε ένα σύμβολο. Για ένα κορίτσι που φιλοδοξεί να
συμμετάσχει σε τρομοκρατικές ενέργειες όμως η αναγνωρισημότητα είναι κατάρα.
Υποβλήθηκε σε έξι επεμβάσεις για να αλλάξει την εμφάνιση της.
«Ο χειρούργος έκανε κάποιες διαφοροποιήσεις στη μύτη και το σαγόνι μου και
δούλεψε. Κανείς δεν με αναγνώριζε μετά από αυτό» λέει η ίδια και υποστηρίζει
ότι από επιλογή έκανε τις επεμβάσεις με τοπική νάρκωση.
Η δεύτερη αεροπειρατεία
Απαλλαγμένη από το πρόσωπο που όλοι γνώριζαν, στις 6 Σεπτεμβρίου
1970, συμμετείχε στη δεύτερη αεροπειρατεία. «Βλέπαμε τους Δυτικούς και το βρίσκαμε
πολύ αστείο που πραγματικά πίστευαν ότι έκαναν επανάσταση αν έβγαζαν τα ρούχα τους
δημόσια, έκαναν κατάληψη σε ένα Πανεπιστήμιο ή έβριζαν τους γραφειοκράτες. Για εμάς
δεν υπήρχε άλλος δρόμος από τον ένοπλο αγώνα» θα πει.
Μαζί με τον Πάτρικ Αργουέγιο, έναν 27χρονο Σαντινίστα
(οργάνωση της Νικαράγουας), επιχείρησαν να καταλάβουν την πτήση 219 της El Al από
το Άμστερνταμ στη Νέα Υόρκη. Η επιχείρηση έγινε στα πλαίσια ενός ευρύτερου
σχεδίου ταυτόχρονων αεροπειρατειών.
«Στο Άμστερνταμ μας σταμάτησαν Ισραηλινοί αστυνομικοί. Έψαξαν
τις αποσκευές μας πολύ προσεκτικά αλλά δεν βρήκαν τίποτα εκεί. Είχα κρύψει τις χειροβομβίδες
στις τσέπες μου. Είχαμε διαβατήρια από την Ονδούρα. Ο αστυνομικός μου είπε: Μιλάς
Ισπανικά; Αμέσως του απάντησα: Si señor. Ήμουν τυχερή γιατί ήταν οι
μοναδικές λέξεις που γνώριζα», θυμάται η Χάλεντ.
Κατά τη διάρκεια της πτήσης σηκώθηκαν και επιχείρησαν να
καταλάβουν το πιλοτήριο. Χτύπησαν την πόρτα και η Χάλεντ απείλησε το πλήρωμα με
μια χειροβομβίδα στο στόμα. Στο αεροπλάνο όμως επέβαιναν οπλισμένοι φρουροί.
«Πυροβόλησαν τον Πάτρικ τέσσερις φορές στην πλάτη και μετά ένας άντρας τον
πλησίασε και τον χτύπησε στο κεφάλι με ένα μπουκάλι ουίσκι. Εμένα δεν με πυροβόλησαν
γιατί κρατούσα τις χειροβομβίδες. Τελικά όμως με χτύπησαν στο πίσω μέρος του
κεφαλιού και έχασα τις αισθήσεις μου. Όταν ξύπνησα ήμουν δεμένη και με
κλοτσούσαν. Οι επιβάτες φώναζαν. Θυμάμαι μια γυναίκα να λέει να σταματήσουμε
επιτέλους την αιματοχυσία».
Η Χάλεντ υποστηρίζει ότι είχαν εντολές να μην πειράξουν τους
επιβάτες. «Δεν είχαμε σκοπό να βλάψουμε τους επιβάτες, μόνο να αμυνθούμε. Δεν
ήθελα να ανατινάξω το αεροπλάνο. Είχα τις χειροβομβίδες μόνο για να απειλήσω»
τονίζει.
Μαρτυρίες αναφέρουν όμως ότι όταν της επιτέθηκαν έβγαλε την ασφάλεια
από τη μια χειροβομβίδα και την έριξε στο διάδρομο. Ευτυχώς για
όλους όσους επέβαιναν στο αεροπλάνοα, δεν εξερράγη. Ο Αργουέγιο είχε
πυροβολήσει ένα από τα μέλη του πληρώματος πριν πέσει νεκρός.
Κρατούμενη στο Λονδίνο
Το αεροπλάνο προσγειώθηκε τελικά στο αεροδρόμιο Χίθροου του
Λονδίνου και η Χάλεντ μεταφέρθηκε σε αστυνομικό τμήμα στο Ίλινγκ. Έμεινε φυλακισμένη μόλις για 28 μέρες. Την 1η
Οκτωβρίου 1970 απελευθερώθηκε στα πλαίσια μιας συμφωνίας ανταλλαγής αιχμαλώτων που
έκανε η βρετανική κυβέρνηση με το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
«Στην Αγγλία οι άνθρωποι ήταν καλοί μαζί μου. Με κοιτούσαν και αναρωτιούνταν αν
πράγματι είμαι η Λέιλα Χάλεντ. Δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. Αυτή η μικροσκοπική
κοπέλα που καθόταν σε μια γωνιά. Ήμουν 26 και πολύ λεπτή. Δύο αστυνομικίνες ήταν
μαζί μου στο κελί. Συζητούσα για το τι συμβαίνει στην χώρα μας. Μου ζήτησαν βιβλία
για την Παλαιστίνη και όταν απελευθερώθηκα τους τα έστειλα. Ανταλλάσσαμε
επιστολές. Η μια είχε πρόβλημα με τον σύντροφο της και το συζητούσαμε συχνά» λέει
η Χάλεντ.
«Τότε θέλαμε να μιμηθούμε τους άντρες»
Επέστρεψε στο Λίβανο και μετά έζησε κατά διαστήματα στη
Συρία και την Ιορδανία. Παντρεύτηκε με τον γιατρό Φαγέζ Ρασίντ και έκανε δύο γιούς
οι οποίοι είναι επίσης αφιερωμένοι στον παλαιστινιακό αγώνα. Μιλώντας για το
γεγονός ότι ήταν η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε σε αεροπειρατεία τονίζει: «Τότε
ως γυναίκα ένιωθα ότι πρέπει να αποδείξω ότι μπορώ να είμαι αντάξια με έναν
άντρα στον ένοπλο αγώνα. Θέλαμε να γίνουμε σαν τους άντρες ακόμα και στην
εμφάνιση μας. Ένιωθα ότι εκπροσωπώ την Παλαιστίνη όχι τις γυναίκες. Πλέον δεν
πιστεύω ότι είναι να αναγκαίο να αποδείξουμε την αξία μας μιμούμενες τους άντρες.
Έμαθα ότι μια γυναίκα μπορεί να είναι μαχήτρια, μαχήτρια για την ελευθερία,
πολιτική ακτιβίστρια και μπορεί να ερωτευτεί και να την ερωτευτούν, μπορεί να
παντρευτεί να κάνει παιδιά και να είναι μητέρα. Οι γυναίκες μπορούν να υπερασπιστούν
τη ζωή γιατί είναι αυτές που τη φέρνουν στον κόσμο. Στην αρχή μας ενδιέφερε μόνο
η επανάσταση. Δεν ήμασταν αρκετά ώριμες πολιτικά. Το ζήτημα των γυναικών είναι
μέρος του αγώνα μας αλλά όχι το μοναδικό. Η επανάσταση πάντως πρέπει να
σημαίνει και ζωή, κάθε έκφραση της ζωής. Προσωπικά δεν μπορώ να ξεχωρίσω το ότι
είμαι γυναίκα από το ότι είμαι Παλαιστίνια. Είμαι μαζί και τα δύο».
Πιστεύει ακόμα σε μια λύση μέσω των όπλων
Στα 78 της σήμερα ζει στην Ιορδανία και έχει τις ίδιες απόψεις
με την εποχή που συμμετείχε σε αεροπειρατείες. Σε ερώτηση για το αν υπήρξε ή
όχι τρομοκράτης υποστηρίζει: «Είμαι αγωνίστρια της ελευθερίας, ό,τι και αν
σημαίνει αυτό και ό,τι και αν λένε τα Μέσα που ελέγχουν οι Σιωνιστές και οι
ιμπεριαλιστές. Μπορούν να μας βάζουν ό,τι ταμπέλες θέλουν. Εγώ λέω ότι η κατοχή
είναι τρομοκρατία, ο Σιωνισμός είναι τρομοκρατία, ο ιμπεριαλισμός είναι
τρομοκρατία. Αυτοί είναι που δημιουργούν πολέμους κατά των ανθρώπων σε αυτό τον
κόσμο. Δεν ξέρω τι ταμπέλα μας βάζουν αλλά ξέρω ότι είμαι κομμάτι του αγώνα του
λαού μας.
Η Χάλεντ θεωρεί ότι η λύση στο Παλαιστινιακό ζήτημα θα δοθεί
μέσω του ένοπλου αγώνα. «Όταν υπερασπίζεσαι την ανθρωπιά χρησιμοποιείς ό,τι
μέσο έχεις διαθέσιμο. Κάποιοι χρησιμοποιούν λέξεις, κάποιοι όπλα, κάποιοι την πολιτική.
Εγώ επέλεξα τα όπλα και πιστεύω ότι είναι το βασικό εργαλείο για να λυθεί αυτή η
σύγκρουση υπέρ των καταπιεζόμενων έναντι των καταπιεστών. Βέβαια και μια λέξη
μπορεί να είναι όπλο στον αγώνα μας.
Μιλάμε όμως για μια ιστορική σύγκρουση. Δεν μπορεί να επιλυθεί
με διαπραγματεύσεις. Η ηγεσία μας το προσπάθησε από το 1991 αλλά οι συμφωνίες
δεν άγγιξαν τα κεντρικά ζητήματα του Παλαιστινιακού. Πρέπει να είμαστε
κυρίαρχοι στη γη μας και οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Το Ισραήλ
έχει κατάσχει περισσότερα εδάφη μας και δολοφονεί τον λαό μας. Αυτό δεν είναι
λύση.
Αν είχα έναν νεαρό Παλαιστίνιο μπροστά μου θα του έλεγα “προχώρα,
πολέμα με κάθε τρόπο για να επιστρέψεις στην πατρίδα σου”. Είναι το δικαίωμα μας,
μας ανάγκασαν να φύγουμε και κάποιοι άλλοι πήραν την περιουσία και τη γη μας.
Θα έλεγα στον καθένα να προχωρήσει και να αγωνιστεί μαζί μας για να αποκαταστήσουμε
την πατρίδα μας».
Όσο για το αν θα ήταν ακόμα και σήμερα διατεθειμένη να
πεθάνει για τον παλαιστινιακό αγώνα λέει: «Φυσικά, φυσικά..».