Όταν η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών τον προσέγγισε αυτός είδε μια «ασφάλεια ζωής» και αποδέχθηκε την πρόταση. Ως πράκτορας της Μοσάντ δολοφόνησε έναν Γερμανό επιστήμονα και έδινε πληροφορίες για τη συνεργασία Αράβων με κορυφαίους Ναζί που είχαν διαφύγει
Καθ' όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του ο Ότο Σκορτσένι αποδείκνυε πως γνώριζε πολύ καλά πώς να προωθήσει και προστατέψει τον εαυτό του. Ο «πιο επικίνδυνος άνθρωπος στην Ευρώπη», όπως τον είχαν χαρακτηρίσει οι συμμαχικές μυστικές υπηρεσίες, οργάνωσε ή συμμετείχε στις πιο τολμηρές καταδρομικές ενέργειες του Γ' Ράιχ. Το magnum opus του ήταν η παράτολμη επιχείρηση απελευθέρωσης του Μπενίτο Μουσολίνι. Εκεί απέδειξε πόσο καλά ήξερε να προμοτάρει τον εαυτό του. Φωτογραφήθηκε δίπλα στον Ντούτσε και μετά επέμεινε να πετάξει μαζί του και να τον «παραδώσει» ο ίδιος στον Χίτλερ.
Μετά το τέλος του Β'Παγκοσμίου και τη συντριπτική ήττα της Γερμανίας, συμμετείχε ενεργά στο σχέδιο «Οντέσσα», για διαφυγή υψηλόβαθμων στελεχών της ναζιστικής ηγεσίας και εγκληματιών πολέμων στη Λατινική Αμερική. Παρότι συνελήφθη και φυλακίστηκε, δικαζόμενος για εγκλήματα πολέμου, απέδρασε, καταλήγοντας στη Μαδρίτη και στη συνέχεια στην Αίγυπτο. Εκεί δημιούργησε μια ομάδα από πρώην αξιωματικούς των SS και της Βέρμαχτ, που εκτελούσαν καθήκοντα συμβούλων για τον αιγυπτιακό στρατό- ενώ παράλληλα εκπαίδευσε Άραβες εθελοντές και Παλαιστίνιους πρόσφυγες σε καταδρομικές επιχειρήσεις (ένας εκ των οποίων θεωρείται πως ήταν και ο Γιάσερ Αραφάτ).
«Όπλο» της Μοσάντ
Έως το τέλος της ζωής του, τον Ιούλιο του 1975, ο Σκορτσένι παρέμεινε αμετανόητος εθνικοσοσιαλιστής. Πάνω όμως από κάθε ιδεολογία έβαζε το προσωπικό του συμφέρον. Όταν λοιπόν οι περιστάσεις το επέβαλλαν συνεργάστηκε ακόμα και με την ισραηλινή μυστική υπηρεσία, την περιβόητη Μοσάντ.
Όπως έχει αποκαλύψει η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, ο Σκορτσένι ήταν πίσω από τη δολοφονία του Γερμανού επιστήμονα Χάιντς Κρουγκ το 1962. Η εκτέλεση έγινε στο πλαίσιο μιας επιχείρησης για τον εκφοβισμό Γερμανών επιστημόνων που συνεργάζονταν με την Αίγυπτο. Ο Σκορτσένι φέρεται να εκτέλεσε ο ίδιος τον Κρουγκ, ενώ, βάσει του δημοσιεύματος, που επικαλείται πρώην στελέχη της υπηρεσίας και για ένα διάστημα μέσα στη δεκαετία του '60, το πρώην πρωτοπαλίκαρο του Χίτλερ, υπήρξε ένα από τα πιο πολύτιμα «όπλα»της Μοσάντ, έχοντας πρώτα συνεργαστεί, όπως προαναφέρθηκε, με την Αίγυπτο- που αποτελούσε βασικό αντίπαλο του Ισραήλ κατά την περίοδο εκείνη.
Ο Κρουγκ, νούμερο ένα στη λίστα των στόχων της Μοσάντ, ήταν ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες της βάσης του Πεενεμούντε, όπου αναπτύσσονταν κάποια από τα «Wunderwaffen» των Ναζί (τα πειραματικά, προηγμένα όπλα, μεταξύ των οποίων και οι πύραυλοι V-2). Δεν είχε αποδεχθεί την πρόταση του Βέρνερ φον Μπράουν (επικεφαλής του προγράμματος και μετέπειτα «πατέρας» του διαστημικού προγράμματος «Απόλλων» των ΗΠΑ) να τον ακολουθήσει στις ΗΠΑ. Έκανε μια επιλογή που του φαινόταν πιο προσοδοφόρα, τη συνεργασία με την Αίγυπτο στο μυστικό της πρόγραμμα στρατηγικών πυραύλων.
Η Μοσάντ είχε θέσει ως προτεραιότητα να εμποδίσει Γερμανούς επιστήμονες από το να συνεργαστούν με την Αίγυπτο στο πυραυλικό της πρόγραμμα. Σε πρώτη φάση, ο Κρουγκ, όπως και άλλοι Γερμανοί επιστήμονες (επικεφαλής των οποίων ήταν ο Βόλφγκανγκ Πιλτς) που δούλευαν στο πρόγραμμα, είχαν δεχτεί απειλητικά μηνύματα, και, σε δεύτερη φάση, γράμματα-βόμβες.
Όπως το αντιλαμβάνονταν οι άνθρωποι της Μοσάντ, ο Κρουγκ προφανώς γνώριζε ότι το Ισραήλ, όπου είχαν καταφύγει πάρα πολλοί επιζώντες του Ολοκαυτώματος, ήταν ο στόχος της Αιγύπτου. Ένας αμετανόητος Ναζί θα το έβλεπε ως μια ευκαιρία να συνεχίσει το έργο της εξόντωσης των Εβραίων. Ωστόσο, οι απειλές είχαν τρομοκρατήσει τον Κρουγκ, καθώς τόσο ο ίδιος όσο και οι συνάδελφοί του ήξεραν πως προέρχονταν από το Ισραήλ. Η χώρα είχε κάνει μια επίδειξη δύναμης των δυνατοτήτων της όταν πράκτορες είχαν απαγάγει τον Άντολφ Άιχμαν, έναν εκ των «αρχιτεκτόνων» του Ολοκαυτώματος, στην Αργεντινή, τον είχαν μεταφέρει στην Ιερουσαλήμ όπου δικάστηκε και εκτελέστηκε δια απαγχονισμού.
Ο σωτήρας ήταν ο δολοφόνος
Ο Κρουγκ αναζήτησε βοήθεια και θεώρησε πως ο ήρωας των Ναζί και εκλεκτός του Φίρερ είναι ιδανικός. Την ημέρα όμως που εξαφανίστηκε ο Γερμανός επιστήμονας είχε πάει να συναντήσει τον Σκορτσένι, τον οποίο θεωρούσε σωτήρα του.
Ο Σκορτσένι, στα 54 του τότε, ήταν θρύλος: Μεγαλωμένος στην Αυστρία, με ουλές στο πρόσωπο από την ενασχόλησή του με την ξιφασκία κατά τα νιάτα του τις οποίες θεωρούσε παράσημο. Το στρατιωτικό παρελθόν του χαρακτηριζόταν από παράτολμα εγχειρήματα ανορθόδοξου πολέμου και επικίνδυνες αποστολές, είχε φτάσει στον βαθμό του αντισυνταγματάρχη στα Waffen SS, έχοντας κερδίσει τη φήμη κάποιου που δεν θα σταματούσε πουθενά προκειμένου να ολοκληρώσει την αποστολή του.
Ο Κρουγκ είχε κάθε λόγο να πιστεύει ότι ο Σκορτσένι είναι ο ιδανικός άνθρωπος να τον προστατέψει. Τελικά ο πρώην κομάντο τον δολοφόνησε με συνοπτικές διαδικασίες σε μια περιοχή κοντά στο Μόναχο. Ο 49χρονος που διηύθηνε μια εταιρία η οποία προμήθευε στρατιωτικό εξοπλισμό την Αίγυπτο, δεν γνώριζε ότι ο Σκορτσένι πλέον δούλευε για τη Μοσάντ
Την εξαφάνιση του πτώματος ανέλαβε μια ομάδα τριών Ισραηλινών πρακτόρων: Ο ένας ήταν ο Γιτζάκ Σαμίρ, μετέπειτα πρωθυπουργός του Ισραήλ, ο δεύτερος ο Ζβι Μαλκίν, ο οποίος είχε πιάσει τον Άιχμαν στην Αργεντινή και αργότερα θα γινόταν καλλιτέχνης στη Νέα Υόρκη, και ο Γιόζεφ Ραανάν, ανώτερο στέλεχος των ισραηλινών υπηρεσιών στη Γερμανία ο οποίος είχε γεννηθεί στην Αυστρία όπως και ο Σκορτσένι.
Ο λόγος της «ανίερης συμμαχίας» της Μοσάντ με τον Σκορτσένι ήταν η αποφασιστικότητα της οργάνωσης να φτάσει όσο πιο κοντά γινόταν στους Ναζί που συνεργάζονταν με την Αίγυπτο στον σχεδιασμό ενός «νέου Ολοκαυτώματος». Για να το πετύχει αυτό η υπηρεσία δεν είχε όρια και κόκκινες γραμμές. Ο Σκορτσένι ήταν βέβαια εχθρός αλλά η στρατολόγηση του εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Ισραήλ. Από την άλλη για τον ένθερμο οπαδό του Χίτλερ και αργότερα μέλους της επίλεκτης τεθωρακισμένης μεραρχίας των SS (Leibstandarte SS Panzer), που είχε και τον τίτλο της προσωπικής σωματοφυλακής του Φίρερ, η συνεργασία με τη Μοσάντ ήταν μια δικλείδα ασφαλείας. Ο Σκορτσένι θεώρησε πως έτσι οι Ισραηλινοί δεν θα τον στοχοποιήσουν στο μέλλον.
Αντί να τον σκοτώσουν
τον χρησιμοποίησαν
Πέραν της απελευθέρωσης του Ιταλού φασίστα δικτάτορα και συμμάχου του Χίτλερ, Μπενίτο Μουσολίνι το 1943 (τον κρατούσαν αιχμάλωτο παρτιζάνοι σε μια βουνοκορφή, και η επιχείρηση απελευθέρωσής του είχε κριθεί ως αποστολή αυτοκτονίας), στα κατορθώματά του ήταν η απαγωγή του Μίκλος Χόρθι, δικτάτορα της Ουγγαρίας, το 1944, λίγο πριν συνθηκολογήσει με τη Σοβιετική Ένωση, σε μια άλλη επικίνδυνη αποστολή. Τον Χόρθι αντικατέστησε φιλική προς τον Άξονα κυβέρνηση, που προχώρησε σε μαζικές εκτελέσεις και αποστολές σε στρατόπεδα συγκέντρωσης Εβραίων που είχαν επιζήσει στην Ουγγαρία μέχρι τότε. Το 1944 ο Σκορτσένι είχε συγκεντρώσει δύναμη 150 επιλέκτων (πολλοί εκ των οποίων μιλούσαν άπταιστα αγγλικά), με σκοπό τη διεξαγωγή επιχειρήσεων στα μετόπισθεν των Συμμάχων μετά την απόβαση στη Νορμανδία. Ντυμένοι με στολές των συμμαχικών δυνάμεων και χρησιμοποιώντας οχήματα τους προκάλεσαν σύγχυση και πανικό. Για αυτή την τακτική μάλιστα του απαγγέλθηκαν κατηγορίες μετά το τέλος του πολέμου. Ο Σκορτσένι έγραψε αρκετά βιβλία περιγράφοντας τις εμπειρίες του και παράλληλα υποβαθμίζοντας τις σχέσεις του με τα πλέον αιμοσταγή στελέχη της ναζιστικής ηγεσίας, ενώ όμως έδινε μια θετική εικόνα για τον Χίτλερ.
Ακόμα, φέρεται να συνεργάστηκε με την OSS (προκάτοχο της CIA) μετά τον πόλεμο, και θεωρείται ότι ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους του επετράπη μετά την απόδρασή του (για την οποια έχει ειπωθεί πως μπορεί να τον βοήθησαν πρώην μέλη των SS ή και Αμερικανοί πράκτορες να καταφύγει στην Ισπανία του Φράνκο). Στα χρόνια που ακολούθησαν, αποτέλεσε σύμβουλο, εκτός της αιγυπτιακής κυβέρνησης, και του προέδρου Χουάν Περόν της Αργεντινής.
Δεδομένα το όνομα του βρισκόταν στη λίστα της Μοσάντ ωστόσο ο επικεφαλής της υπηρεσίας, Ισέρ Χαρέλ, είχε μια καλύτερη ιδέα: Άντί να τον σκοτώσουν, να τον παγιδεύσουν, χρησιμοποιώντας τον ως πράκτορα στους κύκλους των Ναζί. Ποιος θα ήταν καλύτερος για μια τέτοια αποστολή από έναν άνθρωπο που θεωρούνταν ήρωας του Ράιχ;
Οι Γερμανοί... τουρίστες
Οι ισραηλινές υπηρεσίες έκριναν ότι μπορούν να εμπιστευτούν τον Σκορτσένι. Ήταν αποφασιστικός, ικανός σε αυτό που έκανε και με ιστορικό επιτυχίας σε παράτολμες ενέργειες. Παράλληλα έβαζε την προσωπική του ασφάλεια πάνω από κάθε ιδεολογία και του άρεσε η καλή ζωή. Τον προσέγγισε ο Ραανάν, ο οποίος κατά τον πόλεμο είχε υπηρετήσει στη RAF (είχε γεννηθεί στη Βρετανία ως Κερτ Βάισμαν) και είχε εκπαιδευτεί και στις επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου. Η ομάδα του άρχισε την παρακολούθηση του Σκορτσένι στην Ισπανία, επιστρατεύοντας και μια γοητευτική νεαρή Γερμανίδα γνωστή ως Άνκε.
Η προσέγγιση έγινε στις αρχές του 1962, σε ένα μπαρ στη Μαδρίτη, όπου βρισκόταν ο Σκορτσένι μαζί με την κατά πολύ νεότερη γυναίκα του, Ίλσε φον Φίνκενσταϊν, ανιψιά του Χάλμαρ Σλαχτ, υπουργού Οικονομικών του Χίτλερ, Εκεί ο μπάρμαν τους σύστησε σε ένα γερμανόφωνο ζευγάρι- «Γερμανούς τουρίστες», που, όπως είπαν, μόλις είχαν γλιτώσει από μια ληστεία στον δρόμο. Μιλούσαν άπταιστα γερμανικά, με ολίγον τι αυστριακή προφορά, σαν του Σκορτσένι και έδωσαν ψεύτικα ονόματα: Ήταν ένας πράκτορας της Μοσάντ και η Άνκε.
Μετά από λίγα ποτά, η σύζυγος του Σκορτσένι κάλεσε το γοητευτικό νεαρό ζευγάρι (που υποτίθεται ότι είχε χάσει τα πάντα, λεφτά, διαβατήριο, αποσκευές) στη βίλα τους για να διανυκτερεύσει. Μέσα σε ένα κλίμα σεξουαλικής φόρτισης, τα δύο ζευγάρια έφτασαν στη βίλα, όπου εν μέσω συνεχούς εκατέρωθεν φλερτ, ο Σκορτσένι τράβηξε όπλο: «Ξέρω ποιοι είστε, ξέρω γιατί είστε εδώ. Είστε της Μοσάντ, και ήρθατε να με σκοτώσετε». Ωστόσο, το νεαρό ζευγάρι δεν έδειξε να πτοείται: «Είμαστε από τη Μοσάντ, αλλά αν θέλαμε να σε σκοτώσουμε, θα ήσουν νεκρός εδώ και εβδομάδες». Και ακολούθησε συζήτηση, με τους πράκτορες να του κάνουν μια προσφορά: να βοηθήσει την ισραηλινή μυστική υπηρεσία.
Ο Σκορτσένι δεν κατέβασε το όπλο, αλλά ρώτησε: «Τι βοήθεια; Θέλετε να γίνει κάτι;». Η απάντηση του πράκτορα ήταν ότι το Ισραήλ ήθελε πληροφορίες, και ήταν πρόθυμο να πληρώσει πλουσιοπάροχα. Ο επίλεκτος κομάντο του Χίτλερ στην αρχή εξέπληξε τον Ισραηλινό πράκτορα, λέγοντας ότι η Μοσάντ δεν τον ενδιαφέρει, και ότι «είχε αρκετά». Αλλά αυτό που ήθελε ήταν να βγει το όνομά του από τη λίστα του Σάιμον Βίζενταλ, του γνωστού κυνηγού Ναζί , ισχυριζόμενος ότι δεν είχε διαπράξει εγκλήματα πολέμου. Ο Ισραηλινός πράκτορας δέχτηκε, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο μπορούσε να γίνει.
Αποτελεσματικός όπως πάντα
Στη συνέχεια ο Σκορτσένι πήγε στο Τελ Αβίβ, όπου συστήθηκε στον Χαρέλ, ανακρίθηκε και έλαβε ακριβείς οδηγίες και πλαίσια λειτουργίας. Κατά την επίσκεψή του, βρέθηκε και στο Γιαντ Βασέμ, το μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ, στο οποίο περιηγήθηκε χωρίς να βγάλει λέξη. Ωστόσο, κάποια στιγμή τον πλησίασε ένας επιζών, τον έδειξε και τον χαρακτήρισε «εγκληματία πολέμου», αλλά ο Ραανάν, χαμογελώντας είπε ότι «κάνετε λάθος, είναι συγγενής μου, επιζών του Ολοκαυτώματος ο ίδιος».
Όπως ήταν φυσικό, πολλοί στις ισραηλινές υπηρεσίες αμφέβαλλαν κατά πόσον ο διαβόητος κομάντο του Χίτλερ είχε αλλάξει στρατόπεδο τόσο εύκολα. Ωστόσο, φαίνεται ότι αυτό που ήθελε ήταν «ασφάλεια ζωής»: Συνεργαζόμενος με τη Μοσάντ, διασφάλιζε ότι δεν ήταν στόχος για εκτέλεση και στη συνέχεια απέδειξε την αξία του, ταξιδεύοντας στην Αίγυπτο και καταρτίζοντας μια λίστα με ονόματα και διευθύνσεις Γερμανών επιστημόνων, καθώς και εταιρειών- «βιτρινών» που εφοδίαζαν τα στρατιωτικά προγράμματα της Αιγύπτου με υλικό.
Ένας από αυτούς που «χειρίζονταν» τον Σκορτσένι για τη Μοσάντ ήταν ο Ράφι Εϊτάν, μια από τις πιο διαβόητες προσωπικότητες των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος είχε αποκτήσει «εξειδίκευση» στις απαγωγές. Βοήθησε στην απόκτηση υλικών για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ, ήταν ο «χειριστής» του Τζόναθαν Πόλαρντ (κατασκόπου για το Ισραήλ στις ΗΠΑ) και το 2006, σε ηλικία 79 χρονών, έγινε βουλευτής, μετά από μια ζωή στις σκιές, επικεφαλής ενός κόμματος που αντιπροσώπευε τους ηλικιωμένους. «Ναι, συνάντησα και χειρίστηκα τον Σκορτσένι» επιβεβαίωσε στην εφημερίδα Haaretz. Η Μοσάντ πράγματι προσπάθησε να πείσει τον Βίζενταλ να βγάλει το όνομα του Σκορτσένι από τη λίστα του, αλλά αυτός αρνήθηκε- με αποτέλεσμα τελικά η ισραηλινή υπηρεσία να πλαστογραφήσει μια επιστολή και να τη δώσει στον Σκορτσένι.
Ο πρώην κομάντο του Χίτλερ εξέπληξε τους Ισραηλινούς με το επίπεδο συνεργασίας του. Μάλιστα, απέστειλε και πακέτα με βόμβες σε στόχους, στο πλαίσιο της εκστρατείας εκφοβισμού, η οποία αποδείχτηκε σε μεγάλο βαθμό επιτυχής, με πολλούς Γερμανούς επιστήμονες να εγκαταλείπουν τη χώρα. Ωστόσο, το Ισραήλ σταμάτησε τις επιχειρήσεις μετά από τη σύλληψη μιας ομάδας της Μοσάντ στην Ελβετία. Ο πρωθυπουργός της Ισραήλ Μπεν Γκουριόν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η επιχείρηση είχε αρχίσει να κοστίζει πολύ, τόσο λόγω δημοσιότητας, όσο και επειδή έθετε σε κίνδυνο τη συμφωνία πώλησης οπλισμού μεταξύ του Ισραήλ και της Δυτικής Γερμανίας. Ο Χαρέλ παραιτήθηκε και ο επόμενος επικεφαλής, Μέιρ Αμίτ, έπαυσε το κυνήγι και τον εκφοβισμό Ναζί. Ωστόσο, χρησιμοποίησε για τουλάχιστον άλλη μια φορά τον Σκορτσένι, ζητώντας του να διερευνήσει το ενδεχόμενο πιθανών μυστικών ειρηνευτικών συνομιλιών με τους Αιγύπτιους χωρίς να υπάρξει αποτέλεσμα.
Μια απόφαση-ασφάλεια ζωής
Ο Σκορτσένι ποτέ δεν εξήγησε τους λόγους για τους οποίους βοήθησε το Ισραήλ- η αυτοβιογραφία του, μάλιστα, δεν περιέχει τις λέξεις «Ισραήλ» ή «Εβραίος». Ωστόσο, η «ασφάλεια ζωής» του έπιασε τόπο, καθώς η Μοσάντ δεν τον δολοφόνησε. Επίσης, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα της Haaretz, δεν θα έπρεπε να παραβλέπεται η έντονη τυχοδιωκτική, περιπετειώδης του φύση: Και μόνο η ιδέα συγκαλυμμένων επιχειρήσεων κατασκοπείας μαζί με ικανούς, συναρπαστικούς πράκτορες, ακόμα και αν αυτοί ήταν Εβραίοι, πρέπει να ήταν τρομερά γοητευτική για τον κομάντο του Ράιχ, ο οποίος είχε τιμηθεί με τον Σιδηρούν Σταυρό από τον ίδιο τον Χίτλερ. Ο Σκορτσένι φαίνεται ότι ένιωθε στα καλύτερά του όταν είχε να κάνει με επικίνδυνες αποστολές, δολοφονίες, εκτελέσεις και εκφοβισμό. Ακόμη, ίσως να έπαιξε ρόλο και κάποια επιθυμία για εξιλέωση, αν και οι ψυχολόγοι- αναλυτές της Μοσάντ αμφιβάλλουν για αυτό.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σκορτσένι πήρε το μυστικό στον τάφο του: Πέθανε από καρκίνο στη Μαδρίτη σε ηλικία 67 ετών, τον Ιούλιο του 1975. Είχε δύο κηδείες, μία στην πρωτεύουσα της Ισπανίας και μία στην κρύπτη της οικογένειάς του στη Βιέννη. Και στις δύο παρέστησαν Γερμανοί βετεράνοι, που δεν δίστασαν να δώσουν τον ναζιστικό χαιρετισμό, ενώ εκτέθηκαν και τα παράσημά του, πολλά από τα οποία έφεραν σβάστικες. «Υπήρχε ένας άνδρας στην τελετή στη Μαδρίτη που ήταν άγνωστος σε όλους στο πλήθος, αλλά από συνήθεια έκρυβε το πρόσωπό του όσο καλύτερα μπορούσε. Ήταν ο Τζο Ραανάν, που ήταν πλέον επιτυχημένος επιχειρηματίας στο Ισραήλ. Η Μοσάντ δεν είχε στείλει τον Ραναάν στην κηδεία του Σκορτσένι: αποφάσισε να πάει μόνος του, με δικά του έξοδα. Ήταν ένας προσωπικός φόρος τιμής από έναν πολεμιστή από την Αυστρία σε έναν άλλον, και από έναν γέρο “χειριστή” στον καλύτερο, αλλά πιο απεχθή πράκτορα που είχε ποτέ» υποστηρίζει η Haaretz.