Μια πόρτα αρειανής κατασκευής ή μια πύλη για… άλλη διάσταση.
Οι επιστήμονες για ακόμα μια φορά χαλάνε τη… μαγεία και αποκαλύπτουν τι είναι η
περιβόητη «πόρτα του Άρη»
Το ρόβερ της NASA,
Curiosity, που
βρίσκεται στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη στέλνει καθημερινά στη Γη φωτογραφίες
από τα όσα συμβαίνουν στο έδαφος του Κόκκινου Πλανήτη. Μια από αυτές τις φωτογραφίες
που δημοσιοποιήθηκε πριν λίγες μέρες πυροδότησε την φαντασία όλων των απανταχού
συνωμοσιολόγων και των κυνηγών εξωγήινης ζωής. Στη φωτογραφία απεικονίζεται
ευδιάκριτα στην πλαγιά ενός βράχου ένας σχηματισμός που θυμίζει κατά πολύ μια
πόρτα!
Όπως ήταν λογικό επικράτησε… φρενίτιδα στο διαδίκτυο με τους
χρήστες να προσπαθούν να μαντέψουν τι ακριβώς θα μπορούσε να είναι αυτή η «εξωγήινη
πόρτα». Μάλιστα κάποιοι έφτασαν στο σημείο να υποστηρίζουν ότι η πύλη οδηγεί στα
έγκατα του πλανήτη και άλλοι ότι οδηγεί κάπου άλλου μέσα στο Σύμπαν ή ίσως και
σε κάποιο άλλο Σύμπαν. Όπως αναφέρει το Vice κάποιοι άφησαν πραγματικά την φαντασία τους να… οργιάσει-πιθανόν με μια δοση χιούμορ- και
υποστήριξαν ότι μπορεί να είναι ο διαστημικός τάφος του Χριστού ή η… κούνια του
E.T.!
Οι επιστήμονες ωστόσο εμφανίζονται κατηγορηματικοί ότι η
πόρτα δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένας φυσικός σχηματισμός του αρειανού τοπίου.
«Είναι μια πολύ περίεργη εικόνα, αλλά εν συντομία εμένα μου
μοιάζει με φυσική διάβρωση», αναφέρει ο Βρετανός γεωλόγος Νιλ Χότζγκινς, ο
οποίος έχει ασχοληθεί με την μορφολογία του Άρη.
Το Curiosity
τράβηξε αυτή την φωτογραφία στις 7 Μαΐου και η NASA την έδωσε στη δημοσιότητα λίγες
μέρες μετά. Η φωτογραφία ήταν ασπρόμαυρη, αλλά σύντομα εμφανίστηκαν και αρκετές
έγχρωμες απεικονίσεις της φωτογραφίας καθώς και ένα πανόραμα που δημιουργήθηκε
με κολάζ των φωτογραφιών που έστειλε το ρόβερ (μπορείτε να το δείτε στο Gigapan.com).
Κοιτώντας όλες τις φωτογραφίες μαζί μπορεί κάποιος να καταλάβει ήδη ότι ο σχηματισμός στην πραγματικότητα δεν είναι καν πόρτα. Για αρχή είναι πιο κοντός από ένα μέτρο, όπως διευκρινίζει στο Live Science ο πλανητικός γεωλόγος Νίκολας Μάνγκολντ του Πανεπιστημίου της Νάντης. Εκτός αν οι Αρειανοί είναι πολύ κοντοί!
Αν κοιτάξει κάποιος πιο προσεκτικά ειδικά στην έγχρωμη εκδοχή
της φωτογραφίας θα διαπιστώσει ότι η πόρτα στην πραγματικότητα είναι απλώς μια
εσοχή στον βράχο που είναι σχεδόν σίγουρο ότι έχει σχηματιστεί από την επίδραση
φυσικών δυνάμεων.
Ο Χότζγκινς θεωρεί ότι η «πόρτα» δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα διάβρωσης. Πάνω στον βράχο μπορεί κανείς να δει διαστρωματώσεις, οι οποίες αποκαλούνται ιζηματογενή στρώματα, να σχηματίζουν εσοχές τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά. «Πρόκειται για στρώσεις ίλυος (λάσπης) μαζί με στρώσεις σκληρότερης άμμου. Δημιουργήθηκαν εκεί πιθανότατα πριν από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια υπό συνθήκες κατάλληλες για να δημιουργηθούν προσχώματα-πιθανότατα μέσα σε ένα ποτάμι (θα χρειαζόμουν να δω από πιο κοντά τον βράχο για να είμαι σίγουρος γι’ αυτό) ή σε έναν αμμόλοφο που χτυπήθηκε από ισχυρούς ανέμους», τονίζει ο Χότζγκινς.
Οι άνεμοι του πλανήτη Άρη έχουν διαβρώσει τις ιζηματογενείς
στρώσεις του πλανήτη από τη στιγμή που αυτές έμειναν εκτεθειμένες στην
επιφάνεια. Η εικόνα ακόμα και μέσα σε αυτή την ‘πόρτα’ μαρτυρά την ύπαρξή τους»,
συμπληρώνει.
Παρατηρώντας κάποιος την εικόνα μπορεί να δει επίσης αρκετές
κάθετες, φυσικές ρωγμές που έχουν προκληθεί από τον τρόπο με τον οποίο
διαβρώνονται οι βράχοι στον πλανήτη. Έτσι και η μικρή «πόρτα» ή «σπηλιά»
μοιάζει να έχει σχηματιστεί στο σημείο που οι κάθετες ρωγμές διασταυρώνονται με
τις ιζηματογενείς στρώσεις.
«Μοιάζει ότι ένας μεγάλος βράχος κατέρρευσε από το ίδιο του
το βάρος και δημιούργησε μια σπηλιά σε σχήμα πόρτας. Η βαρύτητα δεν είναι τόσο
ισχυρή στον Άρη, αλλά είναι αρκετά δυνατή, ώστε να κάνει κάτι τέτοιο», συνεχίζει
ο Χότζγκινς.
Ο… ένοχος φαίνεται να είναι ο βράχος που βρίσκεται στην
επιφάνεια στα δεξιά αυτής της «πόρτας», ο οποίος φαίνεται να έχει μια λεία
κάθετη πλευρά – πιθανότατα επειδή έπεσε σχετικά πρόσφατα και δεν έχει εκτεθεί
για πολύ καιρό στους ανέμους του Άρη: «Μοιάζουν όλα πολύ φυσικά και πολύ
παρόμοια με σχηματισμούς που μπορεί να δει κανείς σε πολλά άνυδρα μέρη στη Γη»,
τονίζει.
Από την άλλη και ο Νίκολας Μανγκολντ, ο οποίος μελετά δεδομένα
του αρειανού εδάφους από τα ρόβερ Curiosity και Perseverance της
NASA συμφωνεί ότι η «αρειανή
πόρτα» δημιουργήθηκε φυσικά από τη δομή του βράχου.
«Αυτές είναι ρωγμές σε διπλή κατεύθυνση κάτι που δημιούργησε
ένα ‘ανοιχτό κουτί’ με εμφάνιση που θυμίζει πόρτα και δεν είναι τίποτα τεχνητό»,
αναφέρει.
Εκτός από τους αναλυτές του… διαδικτύου που έψαχναν για
κάποια εξωγήινη εξήγηση, υπήρξαν και αυτοί που ήταν πιο ρεαλιστές και
υποστήριξαν ότι ο σχηματισμός θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί από κάποιον από τους
μεγαλειώδεις σεισμούς που σημειώνονται στον Άρη. Μάλιστα δυο από τους πιο ισχυρούς
σεισμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ σημειώθηκαν μέσα στο 2021.
Ωστόσο ο Μάνγκολντ δεν είναι πολύ θετικός απέναντι σε αυτή
την ιδέα: «Όλο το βουνό είναι γεμάτο ρωγμές και δεν θα χρειαζόταν κάποιος
σεισμός (για να συμβεί ο σχηματισμός). Από την άλλη οι ρωγμές θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί πριν ο βράχος εκτεθεί
στην επιφάνεια, ίσως από την υδραυλική πίεση που μπορεί να του ασκούσε το νερό.
Ίσως πάλι να είναι αποτέλεσμα της θερμικής πίεσης που προκαλείται από την εποχιακή
μεταβολή της θερμοκρασίας στην επιφάνεια του πλανήτη.
«Είναι ένας πολύ όμορφος ρωγματώδης σχηματισμός», λέει από
την άλλη ο γεωλόγος Άντζελο Πίο Ρόσσι από το Πανεπιστήμιο Γιάκομπς στη Βρέμη. Μέρος
της εργασίας του είναι να βρίσκει αναλογίες μεταξύ των γεωλογικών δομών της Γης
με αυτές που εντοπίζονται στον Άρη και όπως λέει υπάρχουν πάρα πολλές ομοιότητες.
Και ο ίδιος πιστεύει ότι οι σεισμοί του Άρη δεν έχουν κάποια σχέση με τον
σχηματισμό.
«Οι ρωγμές από μόνες τους δεν φαίνονται να έχουν σχηματιστεί
από σεισμούς, απλώς πρόκειται για σχηματισμούς μέσα στη διάρκεια του χρόνου»,
αναφέρει.