Άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους γιατί δεν κατάφεραν να τα στάνταρ που έχουν τεθεί σε μια εφαρμογή
Δεκαετίες πριν μυθιστορήματα και σενάρια ταινιών
«προέβλεπαν» ένα δυστοπικό μέλλον όπου η τεχνολογία θα έχει αντικαταστήσει τον
άνθρωπο ως εργατικό δυναμικό. Ρομπότ έχουν.... καταλάβει τα εργοστάσια,
αυτοκινούμενα φορτηγά και ανδροειδή στο ρόλο του οικιακού βοηθού ή του
καθαριστή κτιρίων. Όπως έχει συμβεί τόσες και τόσες φορές η πραγματικότητα
ξεπέρασε τη φαντασία. Μπορεί η τεχνολογία να μην έχει κυριαρχήσει τόσο απόλυτα
στον εργασιακό χώρο όμως έφτασε στο σημείο να αποφασίζει για το ποιος θα
κρατήσει τη δουλειά του και ποιος θα απολυθεί.
Η εφαρμογή που αποφασίζει
Η Amazon
πρόσφατα έδιωξε τους υπεύθυνους από το τμήμα του ανθρώπινου δυναμικού και τους αντικατέστησε
με τεχνητή νοημοσύνη. Αυτή αποφασίζει κοιτώντας μόνο τους αριθμούς και τα
δεδομένα ποιος από τους εργαζόμενους δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις
της δουλειάς και κατ’ επέκταση πρέπει να
απολυθεί. Εφόσον η εφαρμογή αποφασίσει ότι πρέπει να απολυθείς δεν υπάρχει
κανένας άνθρωπος στον οποίο θα μπορέσεις να απευθυνθείς ή να διαπραγματευτείς. Θα
μπορούσε κανείς να πει ότι πρόκειται για την πιο… βαρετή εκδοχή του Terminator, στην οποία τα ρομπότ δεν ήρθαν στη γη για να μας υποδουλώσουν
αλλά απλώς για να μας στέλνουν μηνύματα να μην πάμε αύριο- και ποτέ ξανά- στη
δουλειά.
Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το Bloomberg, οι οδηγοί φορτηγών που ανήκουν
στην εταιρία Flex και
μέσω αυτής «ενοικιάζονται» στην Amazon
προσλαμβάνονται και απολύονται στην τελευταία μέσω μιας εφαρμογής. Εξάλλου, λόγω
της ιδιότυπης εργασιακής σχέσης τους δεν προστατεύονται από τους όρους που ισχύουν
για τους υπόλοιπους εργαζομένους.
Ένα υπολογιστικό πρόγραμμα παρακολουθεί κάθε κίνηση των
οδηγών και συλλέγει πληροφορίες σχετικά με το πόσο γρήγορα δουλεύουν, αν
οδηγούν με ασφάλεια και αν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες και τα
χρονοδιαγράμματα των παραδόσεων που έχει ορίσει η εταιρία. Ωστόσο, το πρόγραμμα
δεν είναι ρυθμισμένο ώστε να λαμβάνει υπόψιν του πράγματα που οι οδηγοί δεν
μπορούν να ελέγξουν, όπως η κίνηση στους δρόμους ή οι λάθος οδηγίες παράδοσης
που μπορεί να τους έχουν δοθεί. Το μόνο που «βλέπει» είναι ότι ο οδηγός άργησε
και δεν έχει σημασία αν στο δρόμο είχε πέσει κάποιος… μετεωρίτης! Αυτή η «αστοχία»
του προγράμματος ωστόσο δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα την Amazon. Οι εργαζόμενοι έχουν
παραπονεθεί πολλές φορές στην εταιρία για τα προβλήματα αυτά και για την
έλλειψη συντονισμού του προγράμματος από κάποιον άνθρωπο, ωστόσο η Amazon δεν έχει κάνει κάτι
για να διορθώσει το πρόγραμμα.
Κλασική... Amazon
Φυσικά μιλώντας για την Amazon δεν είναι καθόλου περίεργο το
γεγονός ότι αυτή η εταιρία χρησιμοποιεί ένα τέτοιο πρόγραμμα. Χιλιάδες εργαζόμενοι
της εταιρίας σε κάθε πόστο έχουν διαμαρτυρηθεί εκατοντάδες φορές για τις άσχημες
συνθήκες εργασίας, ειδικά στις αποθήκες της Amazon. Εξάλλου, όπως έχει δηλώσει πολλές φορές -εμμέσως πλην
σαφώς- ο ιδρυτής της και πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο, Τζεφ Μπέζος, όλοι οι
εργαζόμενοι είναι κατά κανόνα τεμπέληδες και γι’ αυτό οι επιχειρηματίες πρέπει
να βρουν τρόπο για να τους αναγκάζουν να δουλεύουν. Μάλιστα, στο παρελθόν έχει
υποστηρίξει ότι όλα τα συστήματα της Amazon έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προωθούν τη
συνεχή κινητικότητα και αντικατάσταση των εργαζόμενων καθώς οι μακροχρόνια
εργαζόμενοι «βολεύονται» και δεν είναι τόσο… απελπισμένοι ώστε να θέλουν να
αποδώσουν στο μέγιστο.
Το κλειδί είναι η…
απόγνωση
Η άποψη αυτή του Μπέζος έχει μια βάση. Όταν οι άνθρωποι
είναι αβέβαιοι γι’ αυτό που θα τους συμβεί ή νιώθουν ότι δεν μπορούν να
ελέγξουν το αποτέλεσμα των πράξεών τους, επειδή για παράδειγμα μπορεί να
απολυθούν ακόμα κι αν έχουν βάλει τα δυνατά τους, καταβάλουν ακόμα μεγαλύτερη
προσπάθεια για να διατηρήσουν αυτό που έχουν και για να δημιουργήσουν ξανά τις ίδιες
συνθήκες στις οποίες κάποτε είχαν επιβραβευθεί. Την ίδια στιγμή ωστόσο γεμίζουν
με άγχος και απόγνωση.
Το σύστημα αυτό φαίνεται να αποδίδει για την Amazon καθώς
επωφελείται από τον μεγάλο αριθμό χαμηλόμισθων και χωρίς σίγουρη αποκατάσταση
εργατών ειδικά στις ΗΠΑ αλλά και σε όλον τον κόσμο. Εξάλλου πάντοτε υπάρχει η
αντίληψη ότι υπάρχει μια ατελείωτη δεξαμενή απελπισμένων ουσιαστικά ανθρώπων
που θα εργαστούν κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες για να επιβιώσουν.
Οι άθλιες συνθήκες εργασίας ειδικά των ανθρώπων της Amazon που κάνουν τις παραδόσεις
είναι γνωστή εδώ και πολλά χρόνια, ωστόσο η εταιρία δεν φαίνεται να έκανε κάτι
γι’ αυτό. Σε μια ανοιχτή επιστολή προς τον Τζεφ Μπέζος τον περασμένο χρόνο, ο
Άμπι Κόλιερ περιέγραψε την εμπειρία του
ως οδηγός της Amazon
και την μεγάλη πίεση που έπρεπε να αντιμετωπίζει καθημερινά. Όπως είπε υπέβαλε
αναγκαστικά τον εαυτό του σε αφυδάτωση καθώς ήξερε ότι δεν μπορούσε να πάει
στην τουαλέτα κατά τη διάρκεια της βάρδιας, έπρεπε να ανταπεξέλθει σε τελείως
μη ρεαλιστικές απαιτήσεις για τον χρόνο παράδοσης, να αντιμετωπίσει εχθρικότητα
από τον κόσμο και μεγάλη φυσική καταπόνηση.
Ωστόσο ακόμα κι έτσι, ο Κόλιερ διευκρίνισε ότι ήταν ευγνώμων
που του δόθηκε η ευκαιρία να εργαστεί. Όπως είπε, πέρυσι δεν δικαιούνταν επίδομα ανεργίας
και κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν απελπισμένος να βρει ένα οποιοδήποτε
εισόδημα, το οποίο τελικά του το πρόσφερε η Amazon. Αυτή η «απελπισία» ήταν και ο λόγος που απέτυχε να δημιουργηθεί συνδικάτο
εργαζομένων στις αποθήκες της Amazon.
Πολλοί από τους εργαζόμενους εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για την δουλειά
καθώς ο κακός μισθός είναι καλύτερος από τον καθόλου μισθό.
Στις ΗΠΑ εξαιτίας της πανδημίας αποφασίστηκε η επέκταση των επιδομάτων ανεργίας σε περισσότερους ανθρώπους κάτι που ίσως κάνει λιγότερους ανθρώπους απελπισμένους για μια εργασία που τους δίνει 8 δολάρια την ώρα και απεριόριστη πίεση. Την ίδια στιγμή αρκετοί πολιτικοί στις ΗΠΑ πιέζουν ώστε να αυξηθεί το κατώτερο ωρομίσθιο στα 15 δολάρια, μια κίνηση που θα ανάγκαζε πολλές εταιρίες, όπως η Amazon, τουλάχιστον να πληρώνουν καλύτερα τους εργαζόμενούς τους. Χωρίς ωστόσο την θεσμοθέτηση ενός πιο αυστηρού πλαισίου προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων είναι τρομακτική η σκέψη για το τι θα μπορούσε να ζητήσει η Amazon ως αντάλλαγμα από τους υπαλλήλους της…