Τα έργα του Σαλβατόρε Γκαράου είναι τόσο πρωτότυπα καθώς απλά δεν ... υπάρχουν! Ένα από αυτά ωστόσο πουλήθηκε για 15.000 ευρώ!
Η μοντέρνα τέχνη έχει προσφέρει πολύ ιδιαίτερα και
διαφορετικά έργα τέχνης και πολλά από αυτά έχουν πουληθεί ακόμα και εκατομμύρια
δολάρια αποδεικνύοντας ότι τα πάντα μπορεί να θεωρηθούν τέχνη. Ακόμα και το…
τίποτα!
Ο Ιταλός καλλιτέχνης Σαλβατόρε Γκαράου απέδειξε ακριβώς αυτό
καθώς πρόσφατα πούλησε ένα… αόρατο άγαλμα για το ποσό των 14.820 ευρώ, ενώ η
πλειοδοσία είχε ξεκινήσει από τα 6.000 ευρώ. Το γλυπτό με το όνομα «Io Sono» (Εγώ είμαι στα ιταλικά)
είναι «άυλο», με λίγα λόγια δεν υπάρχει καν στην πραγματικότητα!
Ο ανώνυμος πλειοδότης το μόνο που θα λάβει είναι ένα
πιστοποιητικό για την απόκτησή του με την υπογραφή και την σφραγίδα του Γκαράου
και οδηγίες να «τοποθετήσει» το έργο σε έναν χώρο 1,5 επί 1,5 μέτρο, όπου δεν
θα πρέπει να υπάρχει κάτι άλλο. Μιας και το γλυπτό δεν υπάρχει στην πραγματικότητα,
δεν υπάρχουν περαιτέρω οδηγίες σχετικά με τον φωτισμό ή τη θερμοκρασία του
χώρου.
Ο ίδιος ο Γκαράου αναφέρει ότι το πιστοποιητικό που συνοδεύει το έργο του είχε πουληθεί πριν από έναν χρόνο σε έναν ιδιώτη για 3.000 ευρώ. Αυτός αποφάσισε να το βάλει σε δημοπρασία και τελικά αγοράστηκε για σχεδόν πενταπλάσια τιμή.
Σειρά άυλων έργων
Το έργο «Io Sono»
είναι στην πραγματικότητα ένα από τα επτά «άυλα» έργα που θα δημιουργήσει
συνολικά ο Γκαράου. Ήδη από τις 29 Μαΐου ένα ακόμα γλυπτό του -που στην
πραγματικότητά δεν υπάρχει – «κοσμεί» τον χώρο μπροστά από το Federal Hall στο
Μανχάταν της Νέας Υόρκης, λίγα μέτρα μακριά από το Χρηματιστήριο της πόλης.
Εκεί βρίσκεται τοποθετημένο το άλλο άυλο έργο του, το «Afrodite Piange» (Η κλαίουσα Αφροδίτη).
Στο σημείο όπου βρίσκεται το έργο έχει τοποθετηθεί ένα λευκός κύκλος στο έδαφος
με μια κόκκινη τελεία στο κέντρο του, εκεί όπου θα έπρεπε να βρίσκεται η βάση
του αγάλματος (ΦΩΤΟ). Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ιταλικού Πολιτισμού της
Νέας Υόρκης Stanze Italiane,
με τη στήριξη του οποίου εκτίθεται το έργο, το «Afrodite Piange» είναι ένα άυλο γλυπτό,
το οποίο υπάρχει μόνο από τη θέληση του καλλιτέχνη.
«Είναι ένα έργο τέχνης φτιαγμένο μόνο από αέρα, το οποίο παίρνει σχήμα χάρη στην φαντασία του θεατή, αλλά πάνω απ’ όλα χωρίς να προκαλεί κάποια περιβαλλοντική καταστροφή ή να μπορεί να αντιγραφεί στο διαδίκτυο», αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του ινστιτούτου.
Πριν από δύο εβδομάδες, ο Γκαράου είχε ανεβάσει στον
λογαριασμό του στο Instagram
ένα βίντεο στο οποίο κατέγραφε ένα άλλο άυλο έργο του, το «Buddha in Contemplation» (Ο Βούδας σε Περισυλλογή).
Μπροστά από την «Gallerie d'Italia» στην πλατεία της Σκάλας
του Μιλάνο φαίνεται στο έδαφος ένα λευκό τετράγωνο δημιουργημένο με ταινία. «Τώρα
υπάρχει και θα παραμείνει σε αυτό το σημείο για πάντα», γράφει στο βίντεο καθώς
ξεκινά. «Δεν το βλέπετε, αλλά υπάρχει. Είναι φτιαγμένο από αέρα και πνεύμα»,
συνεχίζει.
Όπως λέει το γλυπτό απαιτεί «να ενεργοποιήσετε την φαντασία σας,
μια δύναμη που όλοι έχουν ακόμα κι αν νομίζουν ότι δεν την έχουν».
Ο ίδιος καλλιτέχνης υποστηρίζει ότι τα έργα του αυτά δεν
είναι «τίποτα», αλλά αντίθετα μοιάζουν με ένα κενό αέρος.
«Το κενό αέρος δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα σημείο
γεμάτο με ενέργεια και ακόμα και αν το έχουμε αδειάσει και δεν έχει μείνει
τίποτα, σύμφωνα με την Αρχή της απροσδιοριστίας του Χάιζενμπεργκ, αυτό το ‘τίποτα’
έχει βάρος. Έτσι, έχει ενέργεια, η οποία συμπυκνώνεται και μετατρέπεται σε
μικροσωματίδια, δηλαδή σε εμάς».
Ειδικά μετά την πώληση του άυλου έργου «Io Sono» για το ποσό σχεδόν των
15.000 ευρώ, ο Γκαράου δέχθηκε έντονες επικρίσεις ακόμα και από ανθρώπους του
χώρου του για το έργο του. Ο ίδιος απαντά ότι η κριτική είναι πάντα ευπρόσδεκτη
αν και κάποιες φορές καταλήγει απλώς σε μια στείρα ειρωνεία.
Η… άυλη οπτική
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η ιδέα για τα άυλα γλυπτά του ήρθε όταν
είδε σε μια πλατεία στο Οριστάνο της Ιταλίας ένα έργο τέχνης: ένα οριζόντιο
κεραμικό γλυπτό, το οποίο μπορούσε να δεις μόνο από πάνω. «Αυτό μου δημιούργησε
το όραμα αυτής της τέχνης και βρήκα απαντήσεις σε ερωτήματα που έκανα για καιρό
στον εαυτό μου. Έτσι δημιουργήθηκε το «Buddha in contemplation», το πρώτο μου άυλο έργο. Αυτό στη Νέα Υόρκη είναι
το τρίτο από τα επτά άυλα έργα, τα οποία σκοπεύω να εκθέσω σε διάφορες πόλεις
του κόσμου», αναφέρει.
Ο Γκαράου θεωρεί ότι η άυλη τέχνη του πάει πολύ παραπέρα από τη νέα «μόδα» που αποτελούν τα ψηφιακά έργα τέχνης. Τα Non Fungible Token (NFT) είναι ψηφιακά έργα τέχνης, τα οποία πωλούνται στο διαδίκτυο και συνήθως είναι απλά αρχεία jpg, όπως και οι φωτογραφίες που τραβούν τα κινητά μας.
«Η ουσιώδης διαφορά είναι ότι τα έργα μου είναι μοναδικά,
δεν μπορούν να επαναληφθούν και να αντιγραφούν και δεν μολύνουν το περιβάλλον,
όπως τα έργα NFT τα
οποία απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για να δημιουργηθούν, όπως όλα όσα
γίνονται στο διαδίκτυο», αναφέρει ο Γκαράου.
Ο Γκαράου υποστηρίζει ότι αν και πρωταρχικός σκοπός της τέχνης
του είναι να ενεργοποιήσει την φαντασία του θεατή, έχει και έναν σημαντικό
συμβολισμό.
«Χρησιμοποιώ την ύλη που κυριαρχεί στον πλανήτη αυτή την
ιστορική στιγμή: την απουσία. Έτσι, τα έργα μου είναι γεμάτα με νέα νοήματα, τα
οποία γίνονται σχεδόν οι φορείς των αντανακλάσεων. Και ακόμα περισσότερο, ο
θεατής γίνεται ο πρωταγωνιστής πίσω από αυτό, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος ενός
από τα έργα μου».
«Ζούμε σε μια εποχή κατά την οποία η φυσική μας υπόσταση, η τωρινή
μας ύπαρξη έχει αντικατασταθεί από την
εικονική μας εικόνα. Η σάρκα και το αίμα μας πρέπει να μετρηθεί με την απουσία,
η οποία είναι η μόνη ύπαρξη αυτές τις ημέρες», τονίζει.
«Τη στιγμή που αποφασίζω να ‘εκθέσω’ ένα άυλο γλυπτό σε ένα
συγκεκριμένο χώρο, αυτός ο χώρος θα συγκεντρώσει μια συγκεκριμένη ποσότητα και
ένταση σκέψεων σε ένα συγκεκριμένο σημείο, δημιουργώντας ένα γλυπτό, το οποίο
από τον τίτλο μου και μόνο θα πάρει πολλαπλά σχήματα. Η απουσία της ύλης για
εμένα είναι μια πράξη αγάπης απέναντι στο άγνωστο και το μυστήριο στο οποίο
σχεδόν όλη η ανθρωπότητα έχει δεσμευτεί», αναφέρει επίσης.
«Ναι, πούλησα ένα τίποτα, το οποίο όμως είναι γεμάτο με τα
πάντα όπως αποδεικνύεται από την ενέργεια που προκάλεσε το έργο μου. Δεν ήμουν
πρωτότυπος; Ο κόσμος είναι γεμάτος από το τίποτα που προβάλλεται σαν κάτι και
κανείς δεν δίνει προσοχή σε αυτό», τονίζει.
«Εξάλλου, όλοι μας δεν σχηματίζουμε έναν Θεό που δεν έχουμε
δει ποτέ;», καταλήγει.