Νεκροί αγρότες παίρνουν δάνεια και ένας βαρόνος της ζάχαρης γίνεται ακόμα μια πιο πλούσιος σε μια υπόθεσης απάτης στην Ινδία που έχει οδηγήσει χιλιάδες αγρότες σε απόγνωση
Ο Σαντασιβ Σατπούτε, ένας αγρότης από την Ινδία, στις 27
Μαρτίου 2014 έκανε αίτηση στην τράπεζα Andhra για ένα δάνειο και τελικά έλαβε 183.690 ρουπίες, δηλαδή
2.245 ευρώ. Αυτό ωστόσο που κανείς δεν πρόσεξε όμως είναι ο Σατπούτε είχε
πεθάνει τρεις μήνες πριν… υποβάλλει την αίτηση για το δάνειο! Η απάτη που θα
αποκαλυπτόταν στη συνέχεια δεν είχε προηγούμενο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βομβάης διέταξε την Δίωξη
Οικονομικού Εγκλήματος να διεξάγει έρευνα σχετικά με τις καταγγελίες που είχαν
περί οικονομικής απάτης. Οι αναφορές ενέπλεκαν
τον «βαρόνο» της ζάχαρης Ρατνακάρ Γκούτε, ο οποίος ήταν ύποπτος για τραπεζική απάτη.
Όπως αποδείχθηκε ο Γκούτε και η εταιρεία του Sugar and Energy Limited (GSEL) που βρίσκεται στην πόλη Γκανγκαχέντ
της πολιτείας Μαχαράστρα, μεταξύ των ετών 2012-2013 και 2016-2017 πήρε δάνεια
αξίας 578 κρορ ρουπίας (70 εκατ. ευρώ) από επτά δημόσιες τράπεζες της χώρας στο
όνομα περισσότερων από 24.000 αγροτών.
Modus operandi
Όπως αποκαλύφθηκε μετά τις επιδρομές της οικονομικής
αστυνομίας σε δέκα τουλάχιστον σημεία τα οποία ανήκαν στον Γκούτε, η εταιρεία
του κατάφερε να πάρει παράνομα δάνεια στο όνομα χιλιάδων αγροτών μπαίνοντας η
ίδια ως εγγυήτρια. Ωστόσο, αρκετοί από αυτούς τους αγρότες ήταν ήδη νεκροί όταν
έγιναν οι αιτήσεις για τα δάνεια, ενώ κι αυτοί που είναι ακόμα ζωντανοί
βρέθηκαν μπλεγμένοι σε μια υπόθεση για την οποία δεν είχαν δώσει καν την
συγκατάθεσή τους.
Για παράδειγμα η 65χρονη Σουλοχάνα Τάλε τον Δεκέμβριο του
2018 έλαβε μια ειδοποίηση από την τράπεζα με την οποία την ενημέρωναν ότι
έπρεπε να πληρώσει 290.543 ρουπίες (3.500 ευρώ).
«Ρώτησα και τον άντρα μου αν ήξερε κάτι και δεν είχε ιδέα. Σε
αυτή την ηλικία μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς τέτοια σοκ», λέει σήμερα στο Al Jazeera χαμογελαστή
αν και παραδέχεται ότι όταν έλαβε τον φάκελο ένιωσε τη γη να χάνεται κάτω από
τα πόδια της. Ανέθεσε την υπόθεση στον δικηγόρο της, η οποία πλέον εξετάζεται
νομικά.
Πριν λίγα χρόνια η Τάλε, η οποία έχει είκοσι στρέμματα
έκτασης σε ένα χωριό κοντά στην Γκανγκαχέντ, πούλησε τα ζαχαροκάλαμα που
καλλιεργεί στο εργοστάσιο του Γκούτε.
«Το εργοστάσιο είχε κρατήσει όλα τα στοιχεία μας, αλλά δεν
έχουμε ιδέα πώς κατάφερε να το ενορχηστρώσει όλο αυτό», αναφέρει ο 71χρονος σύζυγος
της Τάλε.
Αυτό κατάφερε να το διαπιστώσει η οικονομική αστυνομία που
διεξήγαγε την έρευνα για τις κινήσεις του Γκούτε και της εταιρείας του.
Η εταιρεία πολύ απλά πλαστογράφησε τις υπογραφές των αγροτών
που είχε στην κατοχή της από τις συναλλαγές της με αυτούς. Στη συνέχεια
προσκόμισε τις υπογραφές στις τράπεζες, οι οποίες και άνοιξαν τραπεζικούς
λογαριασμούς στο όνομα των υπογραφόντων. Όταν εγκρινόταν ένα δάνειο και τα
χρήματα έμπαιναν στους λογαριασμούς των υποτιθέμενων αγροτών σχεδόν αμέσως το
ποσό μεταφερόταν αυτούσιο στους λογαριασμούς της εταιρείας με την «συγκατάθεση»
των αγροτών.
Κι όλα αυτά συνέβαιναν τη στιγμή που η πολιτεία της Μαχαράστρα,
όπου βρίσκεται η πόλη Γκανγκαχέντ, βίωνε μια από τις χειρότερες αγροτικές
κρίσεις ύστερα από μια μεγάλη περίοδο ανομβρίας που είχε καταστρέψει τις σοδειές.
Μεταξύ του 2015-2018 τουλάχιστον 11.995 αγρότες αυτοκτόνησαν κατά κύριο λόγο
επειδή βρίσκονταν σε απόγνωση μιας και δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
Στην περιοχή του Γκούτε 4.124 αγρότες είχαν αυτοκτονήσει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2016, το μηνιαίο εισόδημα ενός αγροτικού
νοικοκυριού στη Μαχαράστρα δεν υπερβαίνει τα 140 ευρώ. Μάλιστα, για να
ενισχύσουν αυτό το εισόδημα πολλοί αγρότες αναγκάζονται να δουλέψουν ως εργάτες
γης σε άλλες μεγάλες φάρμες με αμοιβή περίπου 4 ευρώ την ημέρα. Πολλοί από τους
αγρότες στο όνομα των οποίων εκδόθηκαν τα δάνεια από την εταιρεία του Γκούτε
ζουν με τις οικογένειές του σε καλύβες με αχυροσκεπές που έχουν μόνο ένα
δωμάτιο, ωστόσο βρέθηκαν να χρωστούν χιλιάδες ρουπίες στις τράπεζες, χρήματα
που θα χρειάζονταν την μισή τους ζωή για να τα αποκτήσουν.
Από την άλλη, ο Γκούτε έχει περιουσία που φτάνει τα 14 εκατ.
ευρώ, ενώ και η γυναίκα του έχει πάνω από εννέα εκατ. ευρώ στο όνομά της.
Η αποκάλυψη
Ο Γκούτε συνέχιζε την δράση του απρόσκοπτα για χρόνια μέχρι
που τελικά ο πατέρας του Μαρούντι Ραθόντ, ενός αγρότη από την Γκανγκαχέντ,
αρρώστησε τον Αύγουστο του 2016.
Ο γιος του χρειαζόταν χρήματα για να μπορέσει να πληρώσει
την περίθαλψη του πατέρα του κι έτσι κατέφυγε στην τράπεζα για να ζητήσει
δάνειο. Ωστόσο, η τράπεζα αρνήθηκε να του δώσει χρήματα καθώς όπως τον
ενημέρωσε χρωστούσε ακόμα το δάνειο που είχε πάρει πριν λίγο καιρό.
«Μέχρι τότε δεν είχα πάει καν ποτέ στην πόλη, όπου βρισκόταν
η τράπεζα. Είναι περισσότερο από 400 χλμ από το χωριό που μένω. Πώς θα μπορούσα
να έχω πάρει το δάνειο», ανέφερε ο Ραθόντ. Ο άντρας αναγκάστηκε να ταξιδέψει με
το τρένο ως την πόλη Ναγκπούρ, όπου βρίσκονται τα κεντρικά της τράπεζας, ώστε
να τον ενημερώσουν για το δάνειο που υποτίθεται ότι είχε πάρει.
«Οι υπεύθυνοι της τράπεζας αρχικά αρνήθηκαν να μου δώσουν
πληροφορίες. Αλλά όταν κατάλαβαν ότι δεν είχα σκοπό να τα παρατήσω χωρίς να μάθω
όσα ήθελα, η τράπεζα μου έστειλε μια επιστολή στην οποία ανέφεραν ότι τελικά το
δάνειό μου είχε αποπληρωθεί τον προηγούμενο μήνα», διηγείται ο Ραθόντ στο Al Jazeera.
Ωστόσο, το περιστατικό δημιούργησε πολλές υποψίες στον
Ραθόντ ο οποίος δεν σταμάτησε να ψάχνει τι είχε συμβεί μέχρι που ανακάλυψε κι άλλους
ανθρώπους που είχαν βρεθεί στην ίδια κατάσταση.
Τελικά, τον Ιούνιο του 2017 έξι αγρότες κατέθεσαν μήνυση
κατά του Γκούτε. Οι έρευνες ξεκίνησαν και αποκάλυψαν σιγά σιγά ότι υπήρχαν
περισσότεροι από 24.000 αγρότες σαν τον Ραθόντ, οι οποίοι δεν είχαν ιδέα ότι
υπήρχαν δάνεια στο όνομά τους.
Φυλακισμένος αλλά
εκλεγμένος
Ο Γκούτε βρίσκεται στη φυλακή από τον Μάρτιο του 2019 για
ξέπλυμα χρήματος και η υπόθεση με τον παράνομα δανεισμό αυτή τη στιγμή
εξετάζεται από το Ανώτερο Δικαστήριο της Ινδίας. Ωστόσο αυτό δεν φαίνεται να
μείωσε την δημοτικότητά του. Ο Γκούτε τον Οκτώβριο του 2019, ενώ ήταν ήδη στην
φυλακή με όλα αυτά να έχουν αποκαλυφθεί, έθεσε υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλογές
της πόλης Γκανγκαχέντ και… εκλέχθηκε παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος του
εκλογικού σώματος αποτελείται από τους αγρότες που ο Γκούτε και η εταιρεία του
εκμεταλλεύονταν.
Ο Γκούτε στις εκλογές της πολιτείας Μαχαράστρα πριν από
πέντε ως μέλος του κόμματος Rashtriya Samaj
ήταν δημόσια σύμμαχος με το ισχυρό κόμμα της Ινδίας Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP). Στις εκλογές του
Οκτωβρίου το κόμμα απέσυρε επίσημα την στήριξή του στον φυλακισμένο Γκούτε,
ωστόσο σε όλες τις αφίσες της προεκλογικής του καμπάνιας στην πόλη ο ίδιος πόζαρε
δίπλα σε έναν από τους βασικούς ηγέτες του BJP, τον Ντεβέντρα Φαντνάβις αλλά και δίπλα στον πρωθυπουργό
Ναρέντρα Μόντι.
Ο επίσημος σύμμαχος του BJP και
αντίπαλος του Γκούτε, Σιβ Σένα, δεχόταν συνεχώς τα πυρά της καμπάνιας του Γκούτε,
η οποία υποστήριζε ότι αυτός ήταν ο πραγματικός εκλεκτός του BJP.
Αθώος για όλα
Ο δικηγόρος του Γκούτε, Μιλίντ Κσιρσάγκαρ, αρνείται κάθε
κατηγορία περί απάτης για τον πελάτη του. Ο γαμπρός του επίσης, Ραζεμπάου Φαντ,
υποστηρίζει ότι η υπόθεση εναντίον του πεθερού του είναι πολιτικά υποκινούμενη.
«Αν ο πεθερός μου είχε κάνει κάτι κακό δεν θα είχε κερδίσει στις
εκλογές. Ήταν και ο ίδιος αγρότης ζαχαρότευτλων κάποτε. Τότε υποσχέθηκε στον
εαυτό του να ξεκινήσει το δικό του εργοστάσιο ώστε να μην χρειαστεί κανένας
αγρότης στην Γκανγκαχέντ να αντιμετωπίσει ό,τι αυτός», υποστηρίζει ο Φαντ.
Από την άλλη πλευρά, ο δικηγόρος που εκπροσωπεί τους αγρότες,
Φάλαντ Μπασχάτε, υποστηρίζει ότι
ουσιαστικά η υπόθεση έχει τελειώσει για τον Γκούτε.
«Όλα τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι ο Γκούτε έχει διαπράξει
απάτη. Ναι, χρειάζεται δύο χρόνια για να τον συλλάβουν οι αρχές, γιατί είναι
κοντά στο καθεστώς, αλλά πλέον όλα έχουν τελειώσει», τονίζει.
Ωστόσο, ο απλός κόσμος στην Γκανγκαχεντ δεν τολμά εύκολα να
μιλήσει κατά του Γκούτε. Όπως αναφέρει το Al Jazeera πολλοί αγρότες αρνήθηκαν να
αποκαλύψουν λεπτομέρειες για το πώς έπεσαν θύμα του κι όσοι το έκαναν ήταν μόνο
σε ιδιωτικό χώρο.
Το τίμημα
Φυσικά, η δύναμη του Γκούτε δεν επηρεάζει μόνο τους απλούς πολίτες αλλά και μέλη των
τραπεζών, οι οποίοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην απάτη που είχε στήσει. Τουλάχιστον
επτά χαμηλόβαθμοι αξιωματούχοι τραπεζών κατέθεσαν στο δικαστήριο ότι ενέκριναν
τα δάνεια ύστερα από εντολές που έλαβαν από προϊσταμένους τους και όπως είπαν
δεν είχαν δει ποτέ τους αγρότες για τους οποίους άνοιξαν τους λογαριασμούς. Μάλιστα,
τον Ιούλιο του 2017 το Συνδικάτο Εργαζομένων Τραπεζών στο Παρμπάνι είχε στείλει
μια επιστολή στους γενικούς διευθυντές αναφέροντας ονόματα προϊσταμένων των
τραπεζών που ήταν ύποπτοι για εμπλοκή σε απάτη. Μάλιστα, σε αυτή την επιστολή
αναφερόταν ότι η εταιρεία του Γκούτε είχε πρόσβαση στους υπολογιστές της τράπεζας,
ενώ παρουσίαζε και τις αδερφές εταιρείες με την GSEL μέσω των οποίων θεωρούσαν ότι οι
προϊστάμενοι είχαν λάβει δωροδοκίες.
Φυσικά το μεγαλύτερο τίμημα πληρώνουν κάθε φορά οι φτωχοί
αγρότες. Μέχρι η υπόθεση να τελεσιδικήσει, οι αγρότες φαίνονται χρεωμένοι σε
υπέρογκα δάνεια με αποτέλεσμα όχι μόνο να δέχονται πιέσεις για την αποπληρωμή τους
αλλά και να μην μπορούν να πάρουν δάνεια για να καλύψουν τις πραγματικές τους ανάγκες.
Ένας αγρότης από την Γκανγκαχέντ, ο 47χρονος Ραμές Παβάρ, φαίνεται
ότι χρωστά 5,5 λαχ ρουπίας (8.800 ευρώ) σε δύο τράπεζες και κάθε προσπάθεια να
πάρει ένα στεγαστικό δάνειο για να μπορέσει να χτίσει ένα κανονικό σπίτι για την οικογένειά του έχει αποβεί
άκαρπη.
«Όταν οι απλοί αγρότες θέλουν να πάρουν ένα δάνειο, η
τράπεζα ελέγχει το παρελθόν τους και αποκτά πρόσβαση σε όλα τα οικονομικά τους στοιχεία.
Δεν κάνουν όμως το ίδιο και για ανθρώπους με υψηλές θέσεις. Αυτοί παίρνουν
δάνεια ακόμα και για ανθρώπους που έχουν πεθάνει καιρό. Τουλάχιστον αυτοί που
είναι νεκροί δεν θα πρέπει να βιώσουν το ίδιο άγχος όπως εμείς. Ποτέ δεν είχα
φανταστεί ότι θα ζήλευα έναν νεκρό αγρότη», αναφέρει ο Παβάρ.